مراقبت های بعد از ارتودنسی : متخصص ارتودنسی حفظ نظم دندان ها و اصلاح ناهنجاری های فکین را بعد از پایان دوره معالجه ارتودنسی با تثبیت موقعیت آن ها به وسیله وسایل و اتصالاتی انجام می دهد که به ان ها دستگاه یا پلاک های نگهدارنده ثابت و متحرک گفته می شود.لازم به ذکر است که این پلاک های ارتودنسی را برای یک مدت مشخص برای بیمار تجویز می کنند و به انسجاج دندانی –استخوانی این فرصت را می دهد که در موقعیت جدید بازسازی شود و بعد استفاده از آن را با دستور پزشک بیمار کنار می گذارد.لذا بیمارانی که دارای مشکلاتی می باشند که نیازمند ارتودنسی هستند باید برای رسیدن به هدف هایی که در بالا ذکر شدند به مواردی که در زیر ذکر خواهند شد به خوبی عمل کنند:
• پس از پایان دوره درمان ارتودنسی وبعد از اینکه اتصالات و سیم ها برداشته شد ،به بیمار پلاک های نگهدارنده متحرک و Retainer جهت دندان های فکین بالا و پایین و به مدت یک سال داده می شود که فرد باید به صورت شبانه روزی و مستمر ان ها را مورد استفاده قرار دهد و فقط می تواند در زمان غذا خوردن و مسواک زدن آن ها را از دهان خود بیرون بیاورد .از انجایی که این دستگاه ها از مواد پلیمر ساخته شده اند بنابراین هر نوع وقفه در استفاده از این دستگاه ها ،سبب تغییرات حجمی در ابعاد پلاک شده و استفاده دوباره از آن ها امکان دارد سبب جابجایی در دندان ها گردد و بنابراین در مواقعی که پلاک تغییر شکل یافته ،شکسته و یا گم شده باشد ،باید بلافاصله در نخستین فرصت به ارتودنتیست مراجعه کنید و تا یک پلاک جدید برای بیمار ساخته شود.
• در تعدادی از افراد نیاز است تا دندان های قدامی بیشتر تثبیت شوند که به غیر از استفاده از پلاک های نگهدارنده ،دندان های جلویی بیمار از نواحی پشت (سطح زبانی ) که نمی توان آن را مشاهده کرد با سیمی باریک به هم بسته می شوند که در اصطلاح به آن Splinting گفته می شود و اغلب تقریبا دو سال و در برخی از بیماران تا زمان خاتمه رشد باید در دهان باقی بمانند و چنانچه آسیب دیده و یا جدا شوند،دوباره ان ها را چسبانده و ترمیم می کنند.یک نکته ای که در اینجا باید به آن توجه زیادی شود این می باشد که از آنجایی که مواد غذایی در این نواحی جمع می شود ،باید حتما در این نواحی به صورت مکرر مسواک زده شود.
• از جمله عواملی که دارای نقش بسزایی در به وجود آوردن تغییرات در نظم دندان های قدامی ،بعد از اتمام دوره ارتودنسی و به ویژه در دندان های فک پایین دارا می باشد ،موقعیت و چگونگی رویش دندان عقل می باشد.چنانچه این دندان ها دارای جای کافی برای رویش نباشند و یا اینکه در پشت دندان های کرسی دوم گیر کرده باشند ، قادر می باشند که با منتقل نمودن نیروهای رویشی به دندان های کرسی سبب بهم ریختگی دندان های جلو بیماران شوند.بنابراین افراد باید از سنین حدود 16 سالگی ،همواره مراقب دندان های جلویی خود بوده و در صورت بروز تغییرات و بی نظمی به جراح متخصص فک و دهان و صورت مراجعه کرده و اقدام به کشیدن دندان های عقلی کنند که جایی برای رویش ندارند.
• افرادی که دچار ناهنجاری های (دندانی –فکی ) بوده و درمان های مشترک ارتودنسی و جراحی را در طرح درمان خود داشته اند و مرحله ای از ارتودنسی را در سنین کم گذارانده ان ،این افراد می توانند با مراجعه به متخصص بعد از پایان 18 سالگی ،می توانند مرحله آماده سازی کوتاه مدت جهت عمل جراحی را با نظارت دندانپزشک معالج خود انجام داده و بعد با توجه به توصیه و راهنمایی پزشک خود و معرفی جراح ،اقدام به جراحی فکین خود کنند.
• یک از عوامل مهم و موثر در سلامت انساج دندانی و نسوج نگهدارنده آن ه دچار بودن فرد به بیماری هایی مانند دیابت ،پوکی استخوان ،آرترئز و بیماری های غدد درون ریز است.مانند اختلال در فعالیت غدد تیرویید و پارا تیرویید می باشد که اگر به موقع تشخیص داده نشود و یا درمان آن به درستی انجام نشود قادر می باشند که سبب تحلیل در استخوان ،تحلیل ریشه دندان ها ،و تحلیل لثه بیماران شوند.بنابراین ما به همه افرادی که دوران درمان ارتودنسی آن ها به پایان رسیده است ،توصیه می نماییم که سعی کنند در طی زندگی خود به صورت منظم به متخصص ارتودنسی مراجعه داشته باشند تا از سلامت دندان های خود را بتوانند تامین کنند.
