ادرار یکی از مواد زائدی است که پس از مصرف غذا به ویژه مایعات از بدن دفع میشود. اگر ادرار وجود نداشت، مواد سمی در داخل بدن باقی می‌مانند و همین امر منجر به مرگ می‌شد. برای اینکه ادرار از بدن خارج شود، فرآیندهای متعددی پشت سر هم رخ می‌دهند و در نتیجه فرد سلامتی را تجربه می‌کند.
بی اختیاری ادرار یکی از بیماری های کلیه و ادراری است که می‌تواند چالش‌های بسیار زیادی را برای افراد به وجود بیاورد. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند در زمان ادرار کنترلی بر خود ندارند و در نتیجه ممکن است خروج بی‌موقع ادرار منجر به شرمساری آنها شود. روش‌های مختلفی برای درمان این بیماری وجود دارند که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
بی اختیاری ادرار چیست؟
بی اختیاری ادرار یا عدم کنترل ادرار به معنای عدم قدرت فراد برای کنترل جریان ادرار و جلوگیری از خروج آن است. این وضعیت می‌تواند به صورت موقت یا مزمن رخ دهد و موارد متعددی منجر به بروز این مشکل می‌شوند. این بیمار می‌تواند به دو صورت بروز پیدا کند که به شرح زیر هستند:
- عدم کنترل ادرار در زمان راه رفتن: (urge incontinence) : در این بیماری، شخص دچار احساس ناگهانی و فوری برای خالی کردن ادرار میشود و نمی‌تواند ادرارش را کنترل کند.
- عدم کنترل ادرار در حالت ثابت (stress incontinence) : این شرایط در نتیجه فشار و استرسی مانند سرفه، عطسه و یا استرس‌ها ناگهانی با بار هیجانی زیاد به وجود می‌آید و فرد کنترلی بر خروج ادرار ندارد.
این بیماری در اثر چه مواردی پیش می‌آید؟
مطالعات نشان داده‌اند پر ادراری می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند ضعف عضلات کف لگن، التهاب مجاری ادراری، عوامل عصبی، استرس روانی، بیماری‌های مزمن مانند سرطان و عوال دیگر باشد. پزشک بهترین کسی است که می‌تواند در این زمینه به شما مشاوره دهد. برای درمان مشکلی که باعث بروز این حالت شده است بی اختیاری ادرار به خودی خود حل میشود.
روش‌های درمانی
روش‌های درمانی مختلفی برای بی اختیاری ادرار وجود دارند. البته باید بدانید شما باید برای انتخاب بهترین روش درمانی به پزشک خود مراجعه کنید. در ادامه به معرفی روش‌های مختلفی که برای درمان پر ادراری به کار می‌روند می‌پردازیم.
کاهش وزن
کاهش وزن می‌تواند روشی مفید برای درمان پر ادراری باشد، به خصوص در مواردی که وزن بیش از حدی مانند چربی اضافی در ناحیه شکم و لگن باعث به وجود آمدن این مشکل شده است.
زمانی که فرد اقدام به کاهش وزن می‌کند، فشار وارده بر روی مجاری ادراری و عضلات کف لگن کاهش می‌یابد و در نتیجه دیگر عضلات کلیه برای خروج ادرار تحت فشار نیستند. این مسئله باعث میشود این بیماری تا حد زیادی کنترل شود.
پرهیز از مصرف عوامل محرک
پرهیز از مصرف عوامل محرک می‌تواند به درمان بی اختیاری ادرار کمک کند. مصرف برخی از مواد فعالیت دستگاه ادراری را افزایش می‌دهد. این موارد به شرح زیر هستند:
- مصرف آب زیاد: مصرف بیش از حد آب و نوشیدن مایعات زیاد می‌تواند فشار را بر روی مجاری ادراری افزایش دهد و منجر به پرادراری میشود.
- مصرف الکل و قهوه: الکل و قهوه محرک مجاری ادراری هستند. توصیه می‌شوند کسانی که به پرادراری مبتلا هستند، این مایعات را مصرف نکنند.
- استعمال دخانیات: سیگار و محصولات جانبی حاوی نیکوتین می‌توانند مجاری ادراری را تحریک کنند. پرهیز از مصرف سیگار و محصولات نیکوتینی به بهبود علائم بی‌اختیاری ادرار کمک می‌کند.
تقویت عضلات لگن
تقویت عضلات لگن (عضلات کف لگن) روشی مناسب برای درمان بی اختیاری ادرار است. این عضلات در حفظ کنترل و قدرت عملکرد مجاری ادراری نقش مهمی دارند. بیماران می‌توانند با تقویت عضلات لگن به بهبود توانایی در کنترل ادرار کمک کنند. برخی از روش‌های تمرینی برای کنترل ادرار به شرح زیر هستند:
- تمرینات کگل: این تمرینات شامل فشردن و آزاد کردن عضلات کف لگن هستند. تکرار این تمرین 10 تا 15 بار در طول روز به شما کمک می‌کند نتیجه خوبی را از آن بدست بیاورید.
- تمرینات پلانک: این تمرین برای تقویت عضلات کل بدن استفاده میشود، اما به طور ویژه به تقویت عضلات لگن کمک می‌کند و برای بهبود بی اختیاری ادرار مفید است.
- یوگا و پیلاتس: برخی تمرینات یوگا و پیلاتس، از جمله “پل” و “مارپیچ”، می‌توانند به تقویت عضلات لگن کمک کنند.
استفاده از داروهای مناسب
پزشک می‌تواند با توجه به وضعیت بیمار برخی از داروها را تجویز نماید. این داروها به شرح زیر هستند:
- داروهای ضد اسپاسم: این داروها به منظور کنترل اسپاسم عضلات مجاری ادراری استفاده می‌شوند. برخی از این داروها عبارتند از اوکسیبوتینین (Oxybutynin) و تولترودین (Tolterodine).
- داروهای ضد ادرار: این داروها به منظور کاهش فعالیت عضلات مجاری ادراری و کنترل ترشحات ادراری مورد استفاده قرار می‌گیرند. بتمیمتازین (Bethanechol) یک نمونه از این دسته داروها است.
- داروهای ضد انعقاد خون: در برخی موارد، پزشک استفاده از داروهای ضد انعقاد خون را برای درمان و کنترل بی اختیاری ادرار تجویز می‌کند. این داروها برای کنترل ترشحات ادراری و جلوگیری از تشکیل خونریزی و لخته در مجاری ادراری مورد استفاده قرار می‌گیرند. نمونه‌ای از این دسته داروها آسپیرین (Aspirin) است.
عمل جراحی
در برخی موارد، عمل جراحی می‌تواند برای درمان بی‌اختیاری ادرار موثر باشد. اما معمولاً تصمیم برای انجام عمل جراحی در صورتی اتخاذ میشود که سایر روش‌های درمانی نتیجه‌بخش نباشند یا وضعیت بی‌اختیاری ادرار به حدی شدید باشد که نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد. با توجه به نوع بی اختیاری ادرار، جراحی‌های زیر انجام می‌شوند:
- جراحی رفع انسداد مجاری ادراری
- عمل جراحی پروستات
- جراحی ترمیم عضلات لگن
برای درمان بی اختیاری ادرار به کجا مراجعه کنیم؟
تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد بی اختیاری ادرار در اختیار شما قرار دهیم. همانطور که متوجه شده‌اید برخی از روش‌ها از جمله تمرینات تقویت عضلات لگن، استفاده از داروهای مناسب، عدم مصرف مواد محرک و کاهش وزن می‌توانند این مشکل را رفع کنند.
به همین دلیل، توصیه میشود به این روش‌ها توجه داشته باشید. البته باید بدانید این روش‌ها به عنوان روشی مکمل در کنار درمان اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر به دنبال مرکز معتبری برای آشنایی با پزشکان بزرگ و معتبر کلیه و مجاری ادراری هستید، می‌توانید وارد سایت دکترتو بشوید و از خدمات آن بهره‌مند گردید.
