مشاور و روانشناس می‌توانند مشکلات روانشناختی در افراد جامعه را شناسایی، توصیف، تحلیل و تبیین کنند و برای درمان آنها راه حلی مناسبی ارائه دهند. این امر می تواند در نهایت منجر به ارتقاء بهداشت روان افراد جامعه شود.
اختلالات و مشکلات روانشناختی از جمله عوامل کاهش دهنده بهداشت روان جامعه به شمار میرود که متاسفانه با توجه به توسعه علمی و اقتصادی کشورها، رو به افزایش بوده و در برخی مواقع بحرانی و بیماری های همه گیر نظیر کروناویروس تشدید نیز شده است. به ویژه بر اساس مطالعات محققان روانشناسی، در دو سال اخیر به دلیل ایجاد و گسترش کروناویروس می توان تشدید و گسترش روزافزون اختلالات عاطفی، اعتیاد، طلاق، ناسازگاری‌های فردی و اجتماعی را مشاهده کرد. به همین دلیل اهمیت مشاوره روانشناسی و توسعه کلینیک روانشناسی در کشور اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند.
از یک طرف برای دستیابی به سلامت روان، کیفیت زندگی و بهزیستی، و از طرف دیگر به منظور پیشگیری، شناسایی و درمان انواع اختلالات روانی یا آسیب‌های روانی-اجتماعی باید از خدمات مشاوره و رواندرمانی که توسط متخصصین مشاوره، روانشناسی و رواندرمانی ارائه می شود، بهره مند شد. امروز، 9 اردیبهشت به عنوان روز روانشناس و مشاور نامگذاری شده است که در ادامه عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه گیلان توضیحاتی را در خصوص علت مراجعه به مشاور و همچنین ویژگی‌های یک روانشناس توانمند را ارائه کرده است.
در هر جامعه‌ای در ابعاد مختلف نیاز به یک متخصص وجود دارد. انسان‌ها همان گونه‌ای که در هر یک از ابعاد معنوی، زیستی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی به ترتیب به متخصصین روحانی، پزشکی، جامعه شناسی، علوم سیاسی، مردم شناس و اقتصاددان رجوع می‌کنند، در یک جامعه رشد یافته باید هم اینگونه باشد، در بُعد روانشناختی نیز می‌بایست برای بررسی مسائل و مشکلات روانشناختی به متخصص مربوطه که مشاور، روانشناس و رواندرمانگر می‌باشند مراجعه نمایند.
نقش مشاور و روانشناس در ارتقای بهداشت روان جامعه
در فرهنگ معنوی ما نیز بر این امر تاکید شده است، چنانکه در نهج‌البلاغه حضرت علی(ع) می‌فرماید «لامُظاهَرةَ کَالمَشوَرَةِ، هیچ پشت‌گرمی و محکم‌کاری در کارها مطمئن‌تر از مشورت کردن نیست». در واقع، انسان برای تصمیمگیری، اطمینان در انجام کارها، طرح ریزی برای زندگی و به ویژه برای حفظ و بهبود بهداشت روان می‌بایست به متخصصینی رجوع کند که در زمینه روانشناسی، آسیب شناسی روانی و رواندرمانی صاحب نظر هستند، با روان انسان و ابعاد آن و لایه‌های مختلف آن آشنایی مناسبی دارند و در شناسایی اختلالات روانشناختی و درمان آن در حیطه تخصصی خود کاملا مطلع باشند.
روانشناس و رواندرمانگر می‌توانند در ابتدا اختلالات و آسیب‌های روانشناختی را شناسایی و توصیف کنند و سپس با تحلیل و تبیین آن و تدوین طرح درمان، به تعدیل و درمان آن کمک کنند. براین اساس مشاور، روانشناس و رواندرمانگر می‌توانند مشکلات، اختلالات و آسیب‌های روانشناختی افراد را شناسایی کرده و برای درمان آنها راه حل مناسبی ارائه دهند و در نهایت به ارتقای بهداشت روان افراد جامعه کمک کنند.
چه زمانی باید به روانشناس مراجعه کنیم؟
برخی مواقع یک مراجعه کننده درگیر یک اختلال، آسیب، استرس، آشفتگی و اضطرابی است که نیازمند برطرف شدن و حل آن است. در این مواقع متخصصِ مشاور یا روانشناس می‌تواند کمک بسیار موثری داشته باشد. چراکه یک متخصص در گام اول مشکل را بر اساس ریشه‌های تاریخی و خانوادگی و محیطی آن شناسایی می‌کند و سپس با اشاره به لایه‌ها و عوامل مختلف ایجاد کننده آن مشکل، با آگاهی بخشی به فرد، برای حل آن یک طرح درمان ارائه می‌دهد. بنابراین یک متخصص مشاور یا روانشناس می‌تواند در شناسایی، توصیف، تحلیل و درمان یک اختلال یا مشکل روانشناختی کمک کننده باشد.
چرا باید به روانشناس مراجعه کنیم ؟
ینکه چرا باید به روانشناس مراجعه کنیم سوالی است که ممکن است برای افراد زیادی پیش بیاید. بسیاری اعتقاد دارند که مراجعه به روانشناس تنها برای کسانی که دچار اختلال‌های روانی و یا مشکلات روحی هستند لازم است در صورتی که این تصور اشتباه است. امروزه با وجود فشار‌ها و استرس‌هایی که همه‌ی ما در زندگی تحمل می‌کنیم وجود شخصی که بتواند ذهن آشفته‌ی ما را به آرامش برساند بسیار اهمیت دارد.
اختلال‌های روانی و استرس‌های شدید
برای درمان اختلال‌هایی مانند اختلال شخصیت مرزی، اختلال دو قطبی، اختلال شخصیت نمایشی حتما باید به دکتر روانشناس مراجعه شود چراکه اگر این اختلالات به حال خود رها شوند و درمانی برای آنها صورت نگیرد، زندگی فرد را به طور کلی تحت تاثیر قرا می‌دهند و شخص را به شدت آسیب‌پذیر می‌کنند در چنین مواقعی کمک گرفتن از یک روانشناس خوب می‌تواند تغییر زیادی در شرایط روحی و روانی فرد ایجاد کند. مورد دیگری که امروزه افراد زیادی با آن روبه‌رو هستند استرس و فشار‌های روانی است که در مواقعی که شدت آنها افزایش می‌یابد زندگی فرد را مختل می‌کند بنابراین لزوم مراجعه به روانشناس در این مواقع نیز بسیار حس می‌شود.
شناختن خویشتن
یکی دیگر از مواردی که از ما را ملزم به مراجعه به روانشناس می‌کند شناختن خویشتن است. از این جهت که در بسیاری از موارد ریشه‌ی مشکلات ما در عدم شناختمان از خود است. این عدم شناخت گاهی منجر به سردرگمی ما می‌شود و حتی باعث می‌شود زندگی برایمان بی‌معنی شود که این خود زمینه‌ساز بروز افسردگی است.
بهبود روابط زوجین
ازدواج را می‌توان مهم‌ترین تصمیم زندگی هر فردی دانست. آگاهی و دانش کافی در این زمینه می‌تواند کمک بزرگی در جلوگیری از مشکلات زوجین در آینده داشته باشد. به طور مثال مشاوره ازدواج به زوجین کمک می‌کند تا با آگاهی بیشتر و به دور از احساسات گذرا تصمیم بگیرند و یا مشاوره گرفتن در مورد مسائلی مانند ترس از ازدواج باعث می‌شود افراد بتوانند با درک و آگاهی بیشری اقدام به ازدواج کنند. زوج‌درمانی از دیگر مواری است که روانشناس به کمک زوجین می‌آید و در مسائل مختلفی به آنها مشاوره می‌دهد، مشاوره جنسی و مشاوره طلاق، مشاوره همسرداری از جمله مواردی است که زوج‌درمانگر در آنها تخصص دارد.
