انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز یک حالت تغییر شکلی است که در آن ستون فقرات به صورت جانبی خم می‌شود و حالت S یا C شکل می‌گیرد. این حالت معمولاً در قسمت‌های گردنی، قفسه سینه یا ناحیه کمری اتفاق می‌افتد.
اسکولیوز می‌تواند به دلیل فعالیت‌های روزمره، علل مکانیکی، اختلالات عضلانی، عوامل ارثی و… ایجاد شود
اما راه حل چیست؟ آیا این عارضه درمان قطعی دارد؟ در ادامه به طور کامل جزئیات مربوط به این آسیب را بررسی می کنیم و انواع روش های درمان اسکولیوز را برای شما آورده ایم.
علائم انحراف ستون فقرات در کودکان و بزرگسالان
انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز ممکن است در کودکان و بزرگسالان اتفاق بیفتد. در کودکان، علائم اسکولیوز ممکن است شامل:
- تفاوت مشخص در ارتفاع شانه‌ها
- تفاوت قابل ملاحظه در موقعیت لبه‌های دو سران فوقانی
- خمیدگی قفسه سینه
- درد پشتی یا درد عضلانی
در بزرگسالان، علائم اسکولیوز ممکن است شامل:
- خم شدن ستون فقرات به شکل S یا C
- تفاوت در ارتفاع شانه‌ها
- درد در ناحیه پشت و کمر
- سختی در تنفس
- تنش عضلانی و خستگی زودرس
در صورت تشخیص هرگونه علائم اسکولیوز، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کرده و توصیه‌های مناسب برای تشخیص و درمان اسکولیوز را دنبال کنید.
دلایل انحراف ستون فقرات
انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز می‌تواند به علت چندین عامل مختلف ایجاد شود. برخی از دلایل شایع این انحراف عبارتند از:
عوامل ژنتیکی
برخی از افراد ممکن است ویژگی‌های وراثتی داشته باشند که منجر به ایجاد اسکولیوز شود.
اختلالات عضلانی و اسکلتی
نقص‌های مربوط به عضلات، استخوان‌ها و لیگامان‌هایی که ستون فقرات را پشتیبانی می‌کنند، می‌تواند به انحراف آن منجر شود.
ضعف عضلات پشت
عدم تقویت و تمرین عضلات پشتی می‌تواند باعث خم شدن ستون فقرات شود.
عوامل محیطی
در کودکان حمل کیف و وسایل سنگین یا قرار گرفتن در موقعیت ناصحیح برای مدت زمان طولانی می‌تواند بر ستون فقرات تاثیر بگذارد.
عوامل نورولوژیک
برخی اختلالات نورولوژیک، مانند بیماری متابولیک یا عصبی، می‌تواند وضعیت ستون فقرات را تحت تأثیر قرار دهد.
تروما یا آسیب
ضربه یا آسیب به ستون فقرات ممکن است باعث انحراف آن شود.
روش های درمان انحراف ستون فقرات
درمان انحراف ستن فقر یا اسکولیوز بستگی به شدت حالت، علت اصلی، ویژگی‌های بیمار، و سن او دارد. در ادامه برخی از روش‌های درمانی اسکولیوز به همراه توضیحات کامل آورده شده است:
پیگیری پزشکی
برای افرادی که اسکولیوزشان خیلی شدید نیست، پیگیری منظم و مانیتورینگ توسط پزشک برای دریافت اطلاعات بیشتر و پیگیری وضعیت آنها می‌تواند کافی باشد.
فیزیوتراپی
تمرینات فیزیوتراپی برای تقویت عضلات پشت و شکمی می‌تواند بهبود وضعیت اسکولیوز کمک کند.
بریس و وسایل ارتوپدی
استفاده از بریس یا پشتیبانی‌های ویژه می‌تواند کمک کننده باشد تا انحراف شدید تر نشود و از پیشرفت اسکولیوز جلوگیری شود.
تغییرات رفتاری
تغییر در روش‌های نشستن، مطالعه، و حمل و نقل روزمره ممکن است کمک کننده باشد تا انحراف ستون فقرات تشدید نشود.
جراحی: موارد اشاره شده در بالا زمانی نتیجه بخش هستند که شدت انحراف شدید نباشد، در موارد شدید اسکولیوز که بهبود با درمان‌های غیرجراحی امکان‌پذیر نباشد، جراحی ممکن است لازم باشد.
همه این روش‌ها باید تحت نظارت و کنترل پزشک متخصص و فیزیوتراپیست صورت گیرد. از آنجایی که درمان اسکولیوز بسیار وابسته به موارد فردی است، همیشه مهم است که به یک کلینیک ارتوپدی حرفه ای مراجعه نمایید تا پزشک متخصص با توجه به وضعیت شما بهترین درمان را ارائه دهد.
انجام جراحی برای درمان اسکولیوز
جراحی اسکولیوز معمولا در موارد شدید و پیچیده توصیه می‌شود، اما موارد خاصی که نشان دهنده نیاز به جراحی هستند عبارتند از:
انحراف ستون فقرات بسیار شدید
اگر انحراف ستون فقرات به اندازه‌ای شدید باشد که باعث فشار زیاد بر اعضای داخلی شود یا به عوارض جدی منجر شود، جراحی لازم است.
پیشرفت سریع اسکولیوز
اگر اسکولیوز به سرعت پیشرفت می‌کند و شدیدتر می‌شود حتی با استفاده از سایر روش‌های درمانی، جراحی ممکن است لازم باشد.
درد شدید و ناتوانی
اگر اسکولیوز باعث درد شدید، ناتوانی، یا محدودیت‌های جدی در حرکت شود، جراحی ممکن است توصیه شود.
تحت تاثیر قرار گرفتن دستگاه تنفسی
در برخی موارد، انحراف شدید ستون فقرات می‌تواند به دستگاه تنفسی آسیب بزند و نیاز به جراحی ایجاد نماید.
همواره تصمیم در مورد انجام جراحی اسکولیوز باید توسط تیم پزشکی متخصص گرفته شود و باید همه جوانب مختلف در نظر گرفته شوند. به همین دلیل مشورت با پزشک مختص خود امری بسیار حیاتی است.
آیا درمان قطعی برای اسکولیوز جراحی است؟
برای برخی از افراد با اسکولوز شدید، جراحی ممکن است به عنوان درمان نهایی و قطعی مورد نیاز باشد. جراحی اسکولیوز اغلب برای افرادی که انحراف ستون فقراتشان بسیار شدید است و به عوارض جدی منجر می‌شود، توصیه می‌شود.
اهداف اصلی جراحی اسکولیوز شامل اصلاح انحراف ستون فقرات، کاهش درد، بهبود قابلیت حرکت، و جلوگیری از پیشرفت بیشتر از بیماری می‌باشد. در صورت انجام جراحی با موفقیت و عملکرد صحیح پس از آن، می‌توان انتظار داشت که بیمار بهبود قابل توجهی داشته باشد.
مهم است که تصمیم در مورد جراحی اسکولیوز توسط یک تیم متخصص پزشکی گرفته شود و باید همه جوانب و عوارض احتمالی به دقت مورد بررسی قرار گیرد. به همین دلیل، همیشه توصیه می‌شود که با پزشک متخصص خود در مورد گزینه‌های درمانی مناسب برای شرایط خاص شما مشورت کنید.
بهترین سن برای درمان انحراف مهره های کمر
بهترین زمان برای درمان انحراف مهره‌ای کمر (اسکولیوز) وابسته به شدت حالت علت اصلی، ویژگی‌های بیمار، و سن او می‌باشد. اما، در صورتی که اسکولیوز در کودکان و نوجوانان تشخیص داده شود، بهتر است که درمان در ابتدای تشخیص شروع شود. این امر به کاهش پیشرفت انحراف، بهبود عملکرد فیزیکی، و جلوگیری از عوارض جدی کمک می‌کند.
به طور کلی، درمان اسکولیوز در کودکان و نوجوانان می‌تواند موفق‌تر باشد و معمولاً درمان غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و استفاده از بریس های ویژه موثرتر است. در صورت لزوم و در صورتی که اسکولیوز به شدت پیشرفت کند، جراحی نیز می‌تواند برای افراد جوان مناسب باشد.
اگر فرد بزرگسال است و اسکولیوز در آن ایجاد شده است، درمان‌های نظیر فیزیوتراپی، تمرینات ورزشی، استفاده از بریس، و در موارد شدیدتر جراحی نیز ممکن است لازم باشد.
آیا پس از درمان انحراف ستون فقرات امکان عود مجدد وجود دارد؟
بله، امکان عود انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز پس از درمان وجود دارد، اما این امر به عوامل مختلفی بستگی دارد. تا زمانی که عواملی که باعث ایجاد اسکولیوز (مانند رشد نامتعادل استخوان ها، عوارض عضلانی، یا شرایط جسمی خاص) کنترل نشوند، احتمال عود انحراف وجود دارد.
برای کاهش احتمال عود انحراف پس از درمان، مهم است که بیمار به نحو صحیح تمرینات فیزیوتراپی انجام دهد، از بریس یا ابزارهای پشتیبانی مناسب استفاده کند، و به توصیه‌های پزشک اهمیت دهد. همچنین، پیگیری و مراقبت دقیق پس از درمان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
از طرف دیگر، در بعضی موارد اگر اسکولیوز به صورت شدید و پیشرفته باشد و جراحی صورت گرفته باشد، احتمال عود انحراف کمتر است زیرا با برطرف کردن انحراف و ثابت کردن ستون فقرات، این امکان کاهش می‌یابد.
به هر حال، هر فرد ممکن است شرایط و عوامل مختلفی داشته باشد که تاثیر بر عود یا عدم عود انحراف ستون فقرات داشته باشد. برای اطلاعات دقیق تر و برنامه‌های درمانی مناسبتر، مهم است که با پزشک متخصص خود مشورت کنید و توصیه‌های او را رعایت کنید.
امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
