آندومتریوز | سرطان آندومتر (رحم ) و روش های درمان و تشخیص این بیماری , جراحی لاپاراسکوپی آندومتریوز رحم , متخصص جراح آندومتریوز رحم : ما در انی متن می خواهیم تا شما را با سرطان آندومتر یا همان سرطان رحم و دلایل و علت های ابتلا به این بیماری و همین طور روش های مختلف درمان آن آشنا کنیم و اطلاعات مورد نیاز در مورد این بیماری را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.
آشنایی با بیماری سرطان آندومتر | آندومتریوز
در واقع رحم بانوان عضوی توخالی به اندازه و شکل یک گلابی می باشد ،و در قسمت لگن قرار دارد و اهیمت زیاد این عضو به این دلیل می باشد که جنین تا زمان تولد در این عضو بدن رشد می کند.به بخش پایینی و باریک رحم سرویکس یا دهانه رحم می گویند .در واقع دهانه رحم در ناحیه مابین رحم و واژن قرار دارد .و به لایه بیرونی رحم ،هم میومتر می گویند لایه میومتر یک لایه ضخیمی می باشد که از عضلات قدرتمندی تشکیل شده است و این عضلات ،همان عضلاتی می باشند که در طی روند زایمان برای راندن نوزاد به جلو متقبض می گردند. و به بافت پوششی رحم نیز آندومتر می گویند.
در این جا لازم است که توجه داشته باشید که سرطان دهانه رحم با سرطان رحم یا آندومتر کاملاً متفاوت می باشد.
در حقیقت بافت آندومتر ، نرم و اسفنجی می باشد و قاعدگی یا همان سیکل ماهانه خانم ها زمانی رخ می دهد که این بافت فرو می ریزد.تخمدان ها در طی چرخه قاعدگی هورمونی به نام استروژن ترشح می کنند که این هورمون موجب می شود تا لایه آندومتر ضخیم تر شود تخمدان ها همچنین در اواسط چرخه قاعدگی ،هورمون دیگری به نام پروژسترون ترشح می کنند که در صورت لقاح ،لایه داخلی آندومتر را برای نگهداری جنین آماده می کند .ولی در صورتی که لقاح صورت نگیرد ،میزان این هورمون به سرعت پایین آمده و لایه داخلی آندومتر فرو می ریزد و سیکل ماهانه رخ می دهد.
در صورتی که سلول های آندومتر دچار تغییرات بدخیمی شوند ،سرطان آندومتر ایجاد می شود.و بدون مکانیسم های کنترلی محدود کننده رشد شروع به تکثیر و زیاد شدن می نماید.و رشد و تکثیر این نوع از سلول ها باعث می شوند که تومور سرطانی و بد خیم شکل بگیرد .علت خطرناک بودن بیماری سرطان این مسئله می باشد که این بیماری ،سلول های سالم را با اشغال فضا و مصرف اکسیژن و واد مغذی که جهت بقا نیاز دارند ،از بین می برد.همین طور در صورتی که سرطان پیشرفت کند ،امکان دارد که به دیگر اندام های بدن نیز سرایت کرده و آن ها را نیز درگیر خود بکند که در این صورت می گویند که سرطان متاستاز داده است.و درمان در این مرحله مقداری دشوار می باشد.
ولی باید بگوییم که خوشبختانه همه تومورهایی که در رحم ایجاد می شوند بدخیم نیستند ،و ممکن است که تومورهای خوش خیم نیز در رحم به وجود آیند ،این تومورها چون به دیگر اندام های بدن سرایت نمی کنند ،بنابراین جای نگرانی ندارند.
سرطان آندومتر ( آندومتریوز ) در دو نوع اصلی طبقه بندی می شود .حدوداً می توان گفت که همه ی سرطان های آندومتر از نوع آدنوکارسینوم آندومتر می باشند یعنی ناشی از بافت غددی (ترشح کننده ) می باشند.سارکوم رحمی ،نوع دیگر سرطان آندومتر می باشد که ناشی از بافت یا عضله متصل شونده به رحم می باشد.سرطان آدنوکارسینوم آندومتر نیز به نوبه خود دارای زیر مجموعه هایی مانند سرطان آدنواسکواموس کارسینوم می باشد که از سلول های سنگفرشی تشکیل شده است ،سلول های سنگفرشی به سلول هایی گفته می شود که روی سطوح بیرونی مانند پوست یا لایه بیرونی سلول های دهانه رحم دیده می شوند.از دیگر انواع آدنوکارسینوم آندومتر می توان به آدنوکارسینوم پاپیلری وکارسینوم سلول های روشن اشاره داشت.ما در این متن بیشتر سعی کردیم به آدنوکارسینوم آندومتر بپردازیم زیرا این نوع از سرطان رحم شایع تر از سارکوم رحمی می باشد.
امروزه در کشور های توسعه یافته جهان ،شایع ترین سرطان دستگاه تناسلی خانم ها ،سرطان رحم می باشد .و این سرطان چهارین سرطان شایع در میان بانوان است.این بیماری اغلب در یان زنان 50 تا 60 ساله دیده می شود ولی در سنین باروری و بیشتر نیز رخ ی دهد.اما تقریباً یک چهارم این سرطان ها در پیش از یائسگی خانم ها را گرفتار می سازد.
چه عواملی خطر ابتلا به سرطان رحم یا سرطان آندومتر را افزایش می دهند؟
باید بگوییم که تا کنون هنوز علت دقیق ابتلا به کارسینوم آندومتر مشخص نمی باشد .درست است که عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به این نوع از سرطان تا حدودی مشخص و شناسایی شده است.ولی دیده شدن و یا وجود این عوامل هم در یک خانمی به این معنی نمی باشد که حتماً این خانم به این نوع از سرطان مبتلا خواهد شد ،بلکه به دیدن معنی می باشد که این خانم بیشتر از خانم های دیگر،که این عوامل در آنها وجود ندارد، در معرض ابتلا به سرطان آندومتر است.تعدادی از عواملی که امکان دارد خطر ابتلا به سرطان آندوتر را افزایش دهند در زیر ذکر کرده ایم:
- خانم هایی که سابقه حاملگی ندارند : خانم هایی که در طول زندگی خود اصلاً حامله نشده اند تقریباً دو یا سه برابر دیگر خانم ها در معرض ابتلا به این سرطان می باشند.
- چاقی : در چربی بدن آنزیمی وجود دارد که دیگر هورون ها را به استروژن تبدیل می کند و خانم هایی که دارای اضافه وزن می باشند نسبت به خانم های دیگر بودن اضافه وزن ،میزان استروژن بیشتری دارند ،و این در صورتی است که هر چه میزان استروژن بدن بیشتر باشد ،فرد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان آندوتر خواهد بود.و بر طبق آمار زنانی که 20 کیلو چاق تر از وزن ایده آل خود می باشند ،10 برابر دیگر زنان در عرض ابتلا به سرطان آندومتر می باشند.
- بلوغ زود هنگام : خانم هایی که بیش از سن 12 سالگی به بلوغ می رسند امکان بیشتری وجود دارد که به سرطان آندومتر دچار شوند زیرا بلوغ زود هنگام موجب می شود که تعداد سال هایی که آندوتر در معرض آندوتر قرار می گیرد افزایش پیدا کند.
- درمان به وسیله استروژن : هچنین خطر ابتلا به این بیماری در خانم هایی که تحت درمان جایگزینی استروژن بدون پروژسترون قرار می گیرند ،بسیار بیشتر از خانم های دیگر می باشد.
- داشتن سابقه خانوادگی : در صورتی که در خانواده ی و اقوام یک خانم فردی یا افرادی باشد که دچار سرطان آندومتر شده اند ،در این خانم خطر ابتلا به این بیماری بیشتر است.
- سرطان های دیگر : دیگر سرطان ها مانند سرطان های سینه ،تخمدان ،روده بزرگ امکان دارد خطر ابتلا به سرطان آندومتر را بالا ببرند.
- درمان به وسیله تاموکسیفن : خانم هایی که به وسیله تاموکسیفن ،تحت درمان قرار می گیرند تا به سرطان سینه دچار نشوند یا سرطان سینه ی آن ها درمان شود.در این گونه خانم ها خطر ابتلا به سرطان آندومتر بالا می رود.
- میزان زیاد استروژن در بدن : خانم هایی که میزان بیشتری از استروژن در بدن آن ها وجود دارد ،امکان دارد بیشتر از سایر زنان در عرض ابتلا به این بیماری باشند .سطح استروژن را امکان دارد بیماری های مختلفی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک در بدن یک خانم بالا ببرند.
- خانم هایی که دیر یائسه می شوند : مانند بلوغ زود هنگام ،در یائسگی دیر هنگام نیز چون آندومتر بیشتر در معرض استروژن قرار می گیرد زیاد می باشد بنابراین خانم هایی که دیرتر از سن 52 سالگی دچار یائسگی می شوند،بیشتر از سایر خانم های که زودتر یائسه می شوند ،در معرض ابتلا به سرطان آندومتر هستند.
نحوه پیشگیری از ابتلا به سرطان آندومتر
در صورتی که خانمی از قرص های ضد بارداری خوراکی استفاده کند ،ریسک ابتلا به سرطان آندومتر در او بسیار کاهش پیدا خواهد کرد.
- خانم هایی که برای پیشگیری از بارداری ،قرص های ضد بارداری می خورند ،نسبت به دیگر خانم هایی که هرگز قرص ضد بارداری مصرف نکرده اند ،50% کمتر در معرض ابتلا به سرطان آندومتر می باشند.
- ولی این کاهش خطر ابتلا به سرطان رحم هم در صورتی می باشد که خانم حداقل برای 12 ماه قرص ضد بارداری را مصرف کرده باشد.
- این مسئله برای خانم هایی که هرگز بارداروبچه دار نشده اند از تاثیر بیشتری برخوردار است و این محافظت حداقل برای 10 سال بعد از صرف قرص های ضد بارداری ادامه دارد.
ابتلا به سرطان آندومتر دارای چه علائمی و نشانه هایی می باشد؟
- خون ریزی غیر طبیعی از واژن ، یکی از شایع ترین نشانه های ابتلا به سرطان آندوتر می باشد.
- در صورتی که خانمی یائسه شده است باید توجه شود در این خانم هر گونه خون ریزی از واژن غیر طبیعی می باشد و باید سریع توسط پزشک زنان مورد معاینه قرار گیرد.
- در خانم هایی که هنوز دچار یائسگی نشده اند یا در طی روند یائسگی می باشند ،اینکه بتوان خون ریزی طبیعی را از خون ریزی غیر طبیعی تشخیص داد ،کمی سخت است ،در واقع خون ریزی شدید و مکرر یا خون ریزی بین دو پریود در خانم هایی که در طی روند یائسگی می باشند ، امکان دارد که به دلیل ابتلا به سرطان آندومتر باشد .در خانم هایی که در طی روند یائسگی هستند ،خون ریزی باید کمتر و کمتر و چندین ماه یک بار روی دهد.وخانمی که در این شرایط قرار دارد ،باید در صورت مشاهده هر گونه خون ریزی دیگر سریع به دکتر زنان مراجعه داشته باشد.
نشانه هایی که در زیر آورده شده اند رواج کمتری دارند ولی اگر هم دیده شوند متاسفانه نشانه سرطان پیشرفته می باشند.
- کاهش پیدا کردن وزن فرد بودن علت.
- وجود توده (برآمدگی یا ورم ) در لگن فرد
- داشتن درد در ناحیه لگن
در حقیقت اولین قدم در درمان بیماری سرطان ،تشخیص به موقع آن می باشد و برای این کار نیز فرد باید یک جلسه مشاوره و معاینه با پزشک متخصص زنان داشته باشد.
فرد باید چه هنگام به پزشک مراجعه داشته باشد؟
زنان به شکل قابل ملاحظه ای از نظر میزان خون سیکل ماهانه و تعداد تکرار پریود خود و همین طور مدت زمان سیکل ماهانه باهم دیگر فرق دارند .خانم ها باید توجه زیادی به خون ریزی های غیر طبیعی داشته باشند.در صورتی که سیکل ماهانه خانم ها شدیدتر از حالت طبیعی باشد و یا در یک ماه چندین بار سیکل داشته باشند ویا چند بار در ماه لکه بینی داشته باشند ،باید در این شرایط هر چه زودتر توسط پزشک متخصص زنان مورد معاینه قرار گیرند.این خون ریزی ها امکان دارد دارای دلایل مختلفی باشند ودر صورتی که پزشک شما را مورد معاینه قرار دهد دلیل این خون ریزی می تواند شخص شود تا مورد درمان قرار گیرد.
مراجعه به متخصص زنان و فوق تخصص آندومتریوز : متخصص زنان تهران
چگونگی تشخیص سرطان آندومتر
چناچه خانمی با خون ریزی های غیر طبیعی به پزشک زنان مراجعه داشته باشد ،پزشک علاوه بر معاینه بیمار یک سری پرسش هایی را هم مانند علائم بیماری ،سابقه پزشکی بیمارو خانواده اش و هر گونه بیماری دیگر ،سابقه بارداری و قاعدگی و عادات وسبک زندگی او ،از خانم خواهد پرسید و دریافت این اطلاعات می تواند به دکتر زنان کمک کند تا علت این علائم را تشخیص دهد و پزشک در مرحله های بعدی برای بیمار معاینه لگنی انجام می دهد. و همین طور یک سری روش های عکس برداری مانند موارد زیر نیز می تواند به پزشک در تشخیص این بیماری کمک نماید.
- سونوگرافی واژینال
- سی تی اسکن
- MRI
روش های دیگری که می توان به وسیله ی آن ها سرطان آندومتر را تشخیص داد
با یک سری آزمایش های تشخیصی نیز می توان سرطان رحم را تشخیص داد که این آزمایش ها عبارت اند از:
- بیوپسی آندومتر
- کورتاژ تشخیصی
- هیستروسکوپی
روش درمان سرطان آندومتر
روش درمان سرطان آندوتر نیز مانند بیشتر سرطان های دیگر بستگی زیاد به مرحله پیشرفت سرطان دارد ،مرحله سرطان بر طبق یافته های جراحی اولیه مشخص می گردد که متشکل از برداشتن کل رحم و دهانه رحم (هیسترکتومی ) لوله های فالوپ و تخمدان ها می باشد.در حین عمل و یا از طریق پاتولوژی این اندام ها را برای تعیین گستردگی سرطان بررسی می کنند و در ضمن در طی عمل سلول هایی هم از پرینه برداشته می شود که این سلول ها را نیز از لحاظ ابتلا به سرطان مورد بررسی قرار می دهند و سپس در مرحله بعدی بر طبق نتایج پاتولوژی ، پزشک زنان متخصص مشخص می کند که با چه روشی باید این سرطان مورد درمان قرار بگیرد.
در حقیقت درمان اصلی سرطان آندوتر یا رحم همان جراحی می باشد ولی روش های دیگری هم برای درمان این بیماری وجود دارند که در زیر ذکر شده اند:
- هورمون درمانی
- رادیوتراپی (پرتو درمانی )
- شیمی درمانی
