نرمش و ورزش های بعد از تعویض مفصل زانو چگونه انجام میشوند؟ : بعد از تعویض مفصل زانو ،برای بهبودی حتما باید فرد نرمش های مورد نیاز را انجام دهد.و در واقع می توان گفت که اگر این نرمش ها انجام نگردد ؛درمان ناقص خواهد بود.گفتنی است که هدف از انجام این نرمش ها افزایش دامنه حرکتی و قدرت عضلات اطراف زانو و کسب کنترل و هماهنگی میان کارکرد اجزای سیتم اسکلتی اندام تحتانی می باشد.
بیمار باید در طول مراحل بازپروی پس از عمل جراحی ، روزانه دو سه مرتبه و هر دفعه 20-30 دقیقه ورزش کند و همین طور به روزانه دو سه مرتبه هم به مدت 20تا 30 دقیقه راه برود.
نرمش های اولیه بعد از عمل تعویض مفصل زانو
فرد باید این نرمش ها را بلافاصله آغاز کند بیمار حتی می تواند آن ها را از اطاق ریکاوری و بعد از عمل بلافاصله آغاز کند .بیمار احتمال دارد در ابتدا مقداری درد در حین انجام نرمش ها داشته باشد اما بیمار باید اطمینان داشته باشد که انجام این نرمش ها می تواند به بهبودی زانوی او سرعت ببخشد و دردش را کاهش دهد. اما این نرمش ها عبارت می باشند از:
Ankle Pump
در این نرمش فرد باید مچ پای خود را حرکت داده و کف پای خود را بالا و پایین ببرد.این نرمش را فرد باید هر سه ساعت یک بار و هر دفعه به مدت 3 دقیقه انجام دهد .بیمار باید بلافاصله بعد از عمل جراحی این نرمش را آغاز کند فرد باید تا زمانی که بتواند راه برود و تورم ساق پای او از برطرف شود ؛انجام دهد.
Quadriceps Set
در این نرمش بیمار باید یک حوله کوچک را لوله کرده و مقداری بالاتر از مچ در زیر تاندون آشیل بگذارد به گونه ای که پاشنه پای او مقداری بالاتر از زمین بالاتر باشد.فرد باید همه عضلات ران خود را منقبض کرده و تلاش کند کل اندام تحتانی خود را کاملا به صورت مستقیم کند و تلاش کند پشت زانوی خود را تا اندازه ممکن به زمین نزدیک کرده و به پایین فشار دهد.
و این وضعیت را 5تا 10 ثانیه نگه داشته و بعد عضلات خود را کاملا شل کرده و 3 ثانیه استراحت نماید.و بعد دوباره این کار را تکرار کند.فرد باید ده مرتبه این کار را انجام داده و بعد یک دقیقه استراحت نماید.فرد باید دوباره همه این کارها را آنقدر تکرار نماید که در ران خود احساس خستگی نماید.
Straight Leg Raise
در این نرمش نیز بیمار باید زانوی خود را کاملا ً مستقیم نگه داشته و بعد پاشنه خود را چند سانتیمتر از زمین بلند کند.10 ثانیه پا را بالا نگه داشته و بعد به آرامی آن را پایین بیاورد .فرد باید این کار را آنقدر تکرار کند که ران او خسته شود.
Bed-Supported Knee Bend
بیمار در صورتی که به پشت خوابیده و پاشنه خود را از زمین بلند نکرده است زانو را تا جایکه می تواند خم کند.5تا 10 ثانیه زانو را در همین حالت حداکثر خم نگه داشته و بعد به آرامی آن را باز نماید.فرد باید تا جایی که ران او خسته شود باید این نرمش را تکرار کند.
Sitting Supported Knee Bend
فرد در این نرمش باید در کنار تخت نشسته و ساق های خود را از کنار تخت اویزان نماید یا روی یک صندلی بنشیند و سپس پای سالم خود را پشت پاشنه اندام عمل شده قرار دهد تا آن را حمایت نماید.فرد زانوی عمل کرده را باید تا جایی که می تواند خم کند و 5 تا 10 ثانیه در همان حالت نگه دارد .فرد باید تا جایی که رانش خسته شود این کار را تکرار نماید.
Sitting Unsupported knee Bend
در این نرمش نیز بیمار باید در کنار تخت نشسته و ساق های خود را از کنار تخت آویزان نماید یا روی صندلی بنشیند و زانوی عمل شده را تا جاییکه می تواند خم کند تا کف پای او به زمین برسد. فرد باید تنه خود را روی صندلی به طرف جلو ببرد تا زانوی سمت عمل شده کمی بیشتر خم گردد .فرد باید 5تا 10 ثانیه در همان حالت نگه دارد .این نرمش را هم فرد باید تا جایی که ران او خسته شود ادامه دهد.
نرمش های پیشرفته زانو بعد از تعویض مفصل زانو به چه نحوی انجام می گردد؟
افراد بعد از تعویض مفصل زانو هنگامی که این توانایی را به دست آوردند که بتوانند بدون واکر یا عصای زیر بغل راه بروند باید انجام نرمش های زیر را آغاز کنند.
خم نمودن زانو در حالت ایستاده /Standing Knee Bend
فرد باید با کمک یک واکر یا لبه صندلی سرپا بایستد .و بعد ران و زانوی خود را تا جای امکان خم کرده و آن را به مدت 5 تا 10 ثانیه در همین شرایط نگه دارد.و سپس پای خود را پایین بیاورد تا به زمین برسد.
خم کردن زانو با کمک Assisted Knee Bend
در این نرمش فرد باید ابتدا به پشت بخوابد و دو سر یک ملحفه را چند تا شده را با دست های خود گرفته و وسط آن را در جلوی مچ پای عمل شده قرار دهد.و سپس زانوی عمل شده را خم کرده و با کمک دستان خود و ملحفه ، به این خم شدن کمک نماید.فرد بید زانوی خود را به مدت 5 تا 10 ثانیه در این شرایط نگه داشته و بعد پای خود را به حالت اولیه بازگرداند.
استفاده از وزنه
بیمارانی که عمل جراحی تعویض مفصل زانو را انجام می دهند می توانند ،پس از گذشت 4 تا 6 هفته از عمل جراحی یک وزنه نیم کیلویی را به مچ پای خود بسته و نرمش های گفته شده را انجام دهند.به تدریج فرد باید وزن وزنه ها را افزایش دهد تا قدرت عضلانی اش به آهستگی افزایش پیدا کند.
دوچرخه ثابت
در اینجا باید یادآور شویم که دوچرخه ثابت یک وسیله ی بسیار مناسب جهت افزایش دامنه حرکت و قدرت عضلات اطراف مفصل زانو می باشد.فرد باید نشیمن دوچرخه را به گونه ای تنظیم نماید که زمانی که زانوی او به طور کامل در حالت مستقیم است ،کف پای او بتواند پدال دوچرخه را لمس نماید.
فرد باید در روز های نخست سعی کند که به طرف عقب پدال بزند و زمانی که پس از گذشت مدتی حس راحتی کرد ،می تواند این بار به سمت جلو پدال بزند.در یان نرمش بیمار می تواند پس از چهار تا شش هفته کشش ترمز دوچرخه را افزایش دهد.فرد باید نخست روزانه دو مرتبه و در هر مرتبه تقریبا 10 تا 15 مرتبه رکاب بزند و کم کم سعی کند که آن را به روزانه چهار مرتبه و هم مرتبه نیم ساعت بیشتر کند.
