پارگی تاندون کشکک در زانو ،نشانه ها و درمان آن
زانوی ما انسان ها امکان دارد که دچار آسیب های مختلفی شود که از جمله آسیب های جدی زانو ، پارگی تاندون کشکک می باشد که این صدمه در پی وارد شدن ضربات شدید به آن ایجاد می گردد. ما در این مقاله سعی خواهیم نمود که بیشتر در مورد چگونگی درمان این پارگی تاندون کشکک بحث و گفتگو کنیم.
آناتومی کاربردی
در مورد تاندون ها باید بگوییم که تاندون ها اغلب بافت حد واسط میان عضله و استخوان می باشند. عضله نیروی خود را به وسیله تاندون ها به استخوان اعمال می کند و سبب حرکت مفصل در محل مفصل می گردد.
ولی باید بگوییم که تاندون کشکک «Patellar tendon» مقداری متفاوت می باشد . در حقیقت این تاندون دو استخوان را به همدیگر وصل می کند . تاندون کشکک در زیر استخوان کشکک قرار گرفته و آن را به قسمت های بالای درشت نی متصل می سازد. برای اینکه متوجه این تفاوت گردیم . باید مقداری بیشتر در این مورد توضیح دهیم.
همان طور که قبلا هم اشاره کرده ایم ، عضله اصلی جهت مستقیم کردن زانو ، عضله چهار سر ران Quadriceps می باشد. این عضله در جلوی ران قرار گرفته است. در پایین ترین قسمت این عضله ، تاندون چهار سر ران Quadriceps tendon آن را به استخوان کشکک وصل می سازد.
استخوان کشکک هم به وسیله تاندون کشکک به استخوان درشت نی وصل می گردد. در واقع کشکک یک استخوان حد واسط میان تاندون چهار سر و تاندون کشکک می باشد. به این صورت عضله چهار سر راه طولانی تری را جهت اتصال به استخوان انتخاب نموده است و از طریق دو تاندون و یک استخوان کشکک در نهایت به استخوان هدف یعنی استخوانی که می خواهد حرکت دهد وصل می گردد.
احتمال دارد پارگی تاندون کشکک ، کامل یا ناقص باشد. معمولا محل پارگی آن در محل اتصال به کشکک میباشد و امکان دارد در زمان پاره شدن ، تکه های کوچکی از استخوان کشکک را هم با خود از جا بکند.
در صورتی که پارگی این تاندون در زمینه یک بیماری دیگر باشد اغلب محل پارگی در وسط تاندون می باشد. ما بیشتر شاهد این پارگی در افراد میانسال و افرادی که فعالیت های ورزشی مانند دویدن و جهیدن انجام می دهند ؛ می باشیم.
دلایل پارگی تاندون کشکک
مهمترین دلایل عبارت می باشند از:
آسیب
در این موردوارد شدن یک نیروی قوی باعث پارگی تاندون می گردد که رایج ترین این نیروها عبارت می باشند از:
سقوط : سقوط و ضربه مستقیم به جلوی زانو و محل تاندون باعث پارگی می گردد. امکان دارد اثابت یک جسم تیز هم سبب پارگی تاندون شود.
جهیدن : اغلب در شرایطی که فرد در هنگام جهش در حال فرود آمدن به زمین می باشد. در این وضعیت به ناگهان تاندون کشکک تحت کشش زیادی قرار گرفته و پاره می گردد.
ضعف تاندون
در این شرایط چون تاندون ضعیف شده است لذا نیروی مختصری سبب پارگی آن می گردد. شرایطی که می توانند باعث ضعف این تاندون شوند عبارت می باشند از:
تاندنیت کشکک«Patellar tendonitis» : در واقع تاندنیت به معنی التهاب تاندون می باشد.التهاب تاندن کشکک در افرادی دیده می شود که یا زیاد می دوند و یا اینکه ورزش های جهشی انجام می دهند.
بیماری های مزمن : مانند بیماریهای مزمن کلیوی ، روماتیسم ، دیابت ، عفونت و …
دارو : مصرف داروهای حاوی کورتن و داروهای آنابولیزان که در برخی مواقع به صورت نادرست در بدن سازی مورد استفاده قرار می گیرند.
جراحی
مانند تعویض مفصل زانو و یا بازسازی رباط صلیبی. در هنگام انجام این عمل های جراحی امکان دارد به تاندون های کشکک آسیب وارد گردد.
نشانه ها و علائم پارگی تاندون کشکک
باید بگوییم که در این زمینه مهمترین علامت یا نشانه ،احساس یا شنیدن صدای پاره شدن تاندون می باشد. در پی آن درد و تورم در ناحیه به وجود می آید. سایر نشانه های آن عبارت می باشند از:
- داشتن حساسیت به فشار در محل
- مشکل در راه رفتن
- ناتوانی فرد در مستقیم نمودن زانو
- بالاتر رفتن کشکک به بالتر از محل اصلی خود
- فرو رفتگی پوست درست در زیر استخوان کشکک یعنی جای که تاندون به استخوان وصل می شود
- داشتن خونمردگی در محل
تشخیص پارگی تاندون کشکک
در صورتی که یک عکس رادیوگرافی ساده از زانوی بیمار به عمل بیاید ؛ بالا رفتن کشکک در این عکس مشخص می گردد. و MRI می تواند پارگی تاندون را هم نشان دهد.
درمان پارگی تاندون کشکک
لازم به ذکر است که پزشک ارتوپد با توجه به عوامل مختلفی مانند دلیل پارگی ، نوع پارگی ، سن بیمار،درجه فعالیت بیمار و عوامل دیگر ،سعی می کند که درمان مناسب را برای بیمار خود انتخاب نماید.-
انواع درمان پارگی تاندون کشکک:
درمان غیر جراحی
پزشک متخصص ارتوپد معمولا از این درمان برای پارگی های کوچک و ناقص استفاده می نماید. نحوه انجام این روش درمانی به این صورت می باشد که با استفاده ازیک بریس که دور ران و زانو و سق بسته می شود زان در حالت مستقیم نگه داشته شده و تقریبا سه تا شش هفته به زانو اجازه خم شدن نمی دهند. و پس از اتمام این مدت به بیمار نرمش هایی جهت بهبود دامنه حرکتی زانو و همین طور تقویت عضله چهار سر ران ، آموزش داده می شود تا بیمار آن ها را انجام دهد.
درمان جراحی
لازم به ذکر است که معمولا بیشتر افرادی که دچار پارگی تاندون کشکک می شوند باید جراحی نجام دهند. این جراحی به شکل ترمیم محل پارگی می باشد. ولی باید این نکته را یادآوری کنیم که عمل جراحی هر چه زودتر انجام شود ؛ نتیجه درمان بهتر خواهد بود.
به تاخیر انداختن درمان سبب فاصله گرفتنم دو طرف پارگی شده و سبب می شود که به هم رساندن دوباره آن ها با دشواری زیادی همراه باشد. در صورتی که بیشتر از یک ماه از پارگی سپیری شده باشد ؛ به هم رساندن دو سر پارگی امکان دارد غیر ممکن باشد. در این وضعیت امکان دارد پزشک جراح ازیک قسمت دیگر بدن بیمار تاندون گرفته و در محل پارگی پویند بزند.
مشکلاتی که امکان دارد بعد از جراحی پیش آیند:
امکان دارد بعد از جراحی فرد با مشکلات مختلفی مواجه شود که سایعترین آن ها ضعف درراست نمودن زانو و داشتن محدودیت در خم کردن کامل زانو می باشد. در برخی موارد محل ترمیم دوباره پاره می گردد. احتمال دارد بعد از ترمیم محل کشکک در جلوی زانو مقداری جابجا شده باشد.
باز پروری پس از جراحی
پس از اینکه عمل جراحی به اتمام رسید ؛ همه اندام تحتانی را به وسیله یک بریس یا گچ بلند می بنند تا زانو به این طریق زانو را در حالت مستقیم نگه داشته و از خم شدن آن جلوگیری کنند. در طی این مدت فرد بیمار باید از عصا استفاده نماید. پس از اتمام این مدت ؛بریس یا گچ را از پای بیمار درآورده و زیر نظر پزشک متخصص ارتوپد و فیزیوتراپ ،نرمش های مخصوصی را بیمار جهت کسب دوباره دامنه حرکتی زانو و بالا بردن قدرت عضلات ران صورت می دهد.
