درمان افتادگی مثانه : در ناحیه لگن یک عضو توخالی به نام مثانه وجود دارد که مخزن نگهداری ادرار می باشد.فشاری که در زمان پر شدن مثانه از ادرار ایجاد می گردد , باعث می شود ما احساس نیاز به ادرار کردن بکنیم.در طی ادار ،ادرار از پیشاب به طرف بیرون می ریزد.
در خانم ها ،دیوار جلویی واژن محافظت کننده مثانه می باشد .این دیوار با افزایش سن وهمین طور بارداری و زایمان و جراحی های ناحیه لگن مانند هیسترکتومی امکان دارد تضعیف گردد.در صورتی که دیوار واژن به مقدار زیادی آسیب ببیند ،مثانه دچار افتادگی شده ودیگر به میزان کافی به وسیله دیوار واژن محافظت نمی گردد وبه درون واژن می افتد .در ادامه این نوشته ما به بررسی افتادگی مثانه و راه های درمان آن خواهیم پرداخت.
به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید : معرفی بهترین متخصص زنان در تهران
شرح افتادگی مثانه
در شرایط طبیعی ،مثانه به وسیله عضلات کف لگن محافظت می گردد،ولی زمانی که این عضلات کشیده شده یا ضعیف می شوند ،مثانه امکان دارد از این لایه عضلات بگذرد وبه درون واژن بیفتد .در ماردی که این بیماری شدید باشد این امکان وجود دارد که مثانه از دهانه واژن بیرون بزند.این بیماری در میان زنان رایج می باشد.
انواع مختلف افتادگی مثانه
افتادگی مثانه که به آن پرولاپس یا پایین افتادگی مثانه هم می گویند ،را می توان بر اساس میزان افتادگی مثانه درون واژن به چهار دسته زیر تقسیم کرد:
الف-درجه 1(خفیف) : در این مورد فقط قسمت کوچکی از مثانه درون واژن افتاده است.
ب-درجه 2 : در این مورد مثانه به میزان زیادی فرو افتاده است و تا نزدیکی دهانه واژن رسیده است.
ج-درجه 3 (شدید) : مثانه از دهانه واژن بیرون زده است.
د-درجه 4(کامل) : در اینجا کل مثانه به طور کامل از واژن بیرون زده که اغلب همراه با دیگر افتادگی های اندام ناحیه لگن (افتادگی رحم ،رکتوسل،انتروسل،) می باشد.
دلایل افتادگی مثانه
عامل هایی که اغلب باعث افتادگی مثانه می شوند،عواملی می باشند که باعث ضعیف شدن عضلات کف لگن می گردند ،که مثانه ،پیشاب ،رحم و رکتوم را محافظت می کنند .در زیر به بیان این علل می پردازیم:
- بارداری و زایمان طبیعی:می توان گفت که بارداری و زایمان طبیعی شایع ترین دلیل افتادگی مثانه می باشد در روند زایمان فشار زیادی به بافت و عضلات واژن وارد می گردد که محافظت کننده مثانه می باشند.
- بالا رفتن سن نیز می تواند باعث تضعیف این عضلات گردد.
- یائسگی:استروژن هورمونی می باشد که به حفظ قدرت و سلامت بافت های محافظت کننده واژن کمک می کند و بعد از یائسگی این هورمون دیگر تولید نمی گردد.
- داشتن سابقه جراحی در ناحیه لگن مانند هیسترکتومی
- دیگر عامل هایی که باعث افزای فشار در ناحیه شکم شده و باعث افزایش فشار بر روی عضلات کف لگن می شوند و شامل بیماری مزمن انسدادی ریه ،چاقی ،یبوست و وزنه برداری سنگین است.
نشانه ها وعلامت های افتادگی مثانه چیست؟
نخستین علامتی که خانم های دچار افتادگی مثانه اغلب متوجه می شوند ،احساس فشار در واژن یا مثانه می باشد.
علامت های دیگر افتادگی مثانه شامل موارد زیر می باشد:
- احساس درد یا ناراحتی در ناحیه لگن،زیر شکم و در زمان نشستن
- بیرون زدن بافت واژن
- ورم قابل لمس واژن
- دشواری در ادرار
- احساس خالی شدن مثانه درست بعد از ادارار
- نشت ادرار در زمان عطسه و یا سرفه
- عفونت مکرر مثانه
- بی اختیاری ادرار در زمانه رابطه جنسی
- کمر درد
درزمان ابتلا به افتادگی خفیف مثانه امکان دارد نشانه ها وعلامت های بالا مشهود نباشند .
جهت درمان افتادگی مثانه چه زمانی بایست به پزشک مراجعه کرد؟
باید تمامی کسانی که متوجه علائم افتادگی مثانه شدند هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنند .افتادگی مثانه اغلب همراه با افتادگی دیگر اعضای داخل لگن مانند افتادگی رحم می باشد.بنابراین ،درمان به موقع جهت ارزیابی و اجتناب از علائم مشکل ساز ناشی از تضعیف بافت وعضلات در واژن توصیه می گردد.باید به این نکته توجه داشته باشید که افتادگی اندام به خودی خود بهبود پیدا نمی کند و امکان دارد دز طی زمان بدتر نیز گردد .درمان های مختلفی برای افتادگی مثانه موجود می باشد.
تشخیص افتادگی مثانه
- برای تشخیص افتادگی مثانه در خانم ها لازم می باشد که اندام تناسلی و ناحیه لگن خانم ها معاینه شود. و به غیر از این امکان دارد که از بیمار خواسته شود که یا سرفه کرده ویا خم شود ،تا میزان افتادگی مثانه او مشخص گردد و همین طور مشخص گردد که یا دچار بی اختیاری ادرار نیز می باشد و یا نه؟
- در بیمارانی که دارای علائم کمتری می باشند این امکان وجود دارد که پزشک انجام سیستوگرافی (عکس برداری از مثانه با اشعه ایکس ) را تجویز نماید.
- بعد از این که افتادگی مثانه تشخیص داده شد ،پزشک اعصاب ،عضلات و شدت ادرار را معاینه می کند تا مشخص کند که بیمار را با چه روشی می تواند درمان نماید.
- امکان دارد آزمایش یورودینامیک یا تست عصب مثانه نیز تحت نظر پزشک انجام گردد.در این آزمایش شدت وحجم ادار درون مثانه سنجیده می شود و همین طور عمکرد پیشاب مورد بررسی قرار می گیرد.
- سیستوسکوپی (نگاه کردن به درون مثانه از طریق یک لوله ) نیز امکان دارد برای تصمیم گیری بر سر روش درمانی انجام گردد.سیستوسکوپی اغلب دارای عوارض کمی می باشد و اکثر افراد می توانند آن را تحمل کنند.
در صورتی که شما هم دچار علائم افتادگی مثانه می باشید ،توصیه می کنیم پیش از شدت گرفتن بیماریتان به پزشک زنان مراجعه کنید شما می توانید برای تعیین وقت معاینه ودریافت اطلاعات بیشتر با شماره تماس داشته باشید.
روش درمان افتادگی مثانه بدون انجام عمل جراحی
در این مورد باید بگوییم که درمان غیر جراحی افتادگی مثانه شامل مدیریت محتاطانه علامت ها و استفاده از دستگاه های مکانیکی می باشد.
- درمان افتادگی مثانه را می توان با ورزش انجام داد .تمرینات کگل از درمان های مدیریت افتادگی مثانه می باشند .هدف از این درمان کاهش علائم ،ممانعت از بدتر شدن افتادگی اندام درون لگن و اجتناب از به تاخیر انداختن جراحی می باشد.
- کنار گذاشتن مصرف دخانیات
- درمان یبوست
- کاهش دادن وزن خود
- پساری ها معمولا ً در افرادی به کار برده می شوند که قادر به انجام عمل جراحی نمی باشند یا اینکه انجام عمل جراحی برای آن ها ضرری نمی باشد .در صورتی واژن بسیار عریض ویا کوتاه باشد ،پساری امکان دارد که خوب جا نیفتد . پساری داری عوارضی از جمله فرو رفتن پساری در واژن ،درد ناحیه لگن،ترشحات واژن،بی اختیاری ادرار ،مشکلاتی در حین ادار کردن و حرکات روده می باشد.
برای افتادگی مثانه چه داروهایی را تجویز می کنند؟
درمان جایگزینی هورمونی استروژن می تواند به بدن جهت تقویت عضلات درون و حول واژن کمک نماید ولی لازم است به این نکته اشاره کنیم که مصرف استروژن در افراد مبتلا به سرطان رحم یا سرطان تخمدان ممنوع می باشد.اغلب تخمدان ها بعد از یائسگی تولید استروژن را متوقف می سازند و در نهایت عضلات واژن تضعیف می گردد.در مواردی که افتادگی مثانه خفیف باشد ،امکان دارد استروژن برای از بین بردن علائم افتادگی مثانه مانند ضعف عضلات واژن و همین طور بی اختیاری ادرار تجویز شود .ولی در مواردی که افتادگی مثانه شدیدتر باشد ،استروژن درمانی همراه با درمان های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
استروژن را می شود به شکل خوراکی وبه شکل قرص مصرف کرد ویا کرم های حاوی استروژن را مورد استفاده قرار داد.ولی باید بگوییم که نوع کرم آن دارای تاثیر موضعی می باشد وبر کل بدن تاثیر ندارد و از این رو نسبت به نوع قرص آن که بر کل بردن انسان تاثیر می گذارد ، داروی بهتری می باشد ولی مصرف استروژن به هر شکلی بدون تجویز پزشک ،مجاز نمی باشد.استفاده ی استروژن در ناحیه واژن و پیشاب به صورت موضعی می تواند در کاهش علامت های تکرار ادرار و نیاز فوری به ادرار کردن تاثیر گذار باشد.
جراحی افتادگی مثانه چه زمانی مورد نیاز می باشد؟
در صورتی که افتادگی مثانه شدید باشد ،نمی توان آن را با پساری یا تمرینات کگل و کاهش وزن مدیریت نمود و اغلب نیاز به جراحی برای حل مشکلات ناشی از موارد شدید این بیماری است.با توجه به شدت افتادگی مثانه و همچنین تاثیر این افتادگی بر دیگر اندام ها ،این بیماری دارای انواع متفاوتی جراحی می باشد.حراحی افتادگی مثانه بیشتر از طریق واژن انجام می گیرد و هدف از این جراحی تثبیت مثانه در محل صحیح آن می باشد.افتادگی مثانه را می توان با ایجاد برشی در دیواره واژن ترمیم کرد.ناحیه دچار افتادگی ترمیم شده و دیواره واژن برای محافضت از مثانه تقویت می گردد که این تقویت با استفاده از بافت های خود فرد یا با استفاده از پیوند هایی صورت می گیرد که می توانند بیولوژیک (استفاده از دیگر بافت ها )یا مصنوعی (به عنوان مثال مش ) باشند.در صورتی که فرد دچار بی اختیاری ادرار نیز باشد این مشکل نیز حل خواهد شد.
با توجه به شیوه جراحی می توان از بی حسی موضعی ویا بیهوشی عمومی استفاده نمود .بیشتر خانم ها همان روز جراحی مرخص می گردند. از مواد متعددی برای تقویت ضعف عضلات لگن مرتبط با افتادگی مثانه استفاده می گردد .متخصص برای بیمار عوارض ،مزایا و ریسک های بلقوه هر یک از این مواد را توضیح خواهد داد و همین طور شیوه جراحی را نیز برای قبل از انجام آن توضیح خواهد داد.
جراحی افتادگی مثانه دارای چه عوارضی می باشد؟
افتادگی مثانه دارای عوارضی از جمله موارد زیر می باشد:
- آسیب به خود مثانه
- مشکلاتی در زمان ادرار کردن
- خونریزی
- عفونت
- درد
- برگشت افتادگی مثانه
جراحی افتادی مثانه ،چه هزینه ای برای فرد دارد؟
هزینه درمان جراحی مثانه بستگی مستقیم به شیوه اجرایی ،مدت بستری در بیمارستان و همین طور وجود دیگر بیماری های مرتبط با افتادگی مثانه از جمله افتادگی دیگر اندام های لگنی دارد .شما برای دریافت دقیق این هزینه می توانید با شماره تلفن تماس بگیرید.
بهبودی بعد از جراحی افتادگی مثانه
بعد از انجام جراحی افتادگی مثانه ،خانم ها اغلب بعد از شش هفته بعد ار جراحی می توانند کار های عادی خود را انجام بدهند.
با روش های جدید درمان افتادی مثانه آشنا شویم!
از درمان هایی مانند تحریک الکتریکی و بیوفیدبک نیز می توانند برای شناسایی و تقویت عضلات درون لگن استفاده کرد به ویژه در افرادی که تمرینات تقویت عضلات در آن ها موثر نمی باشد.
تحریک الکتریکی :
پزشک یک پروب را بر روی عضلات مورد نظر در واژن یا در کف لگن قرار می دهد .پروب بع دستگاهی موصل می باشد که جریان الکتریکی کمی را به عضلات منتقل می کند که باعث انقباض عضلات می گردد .این انقباضات سبب تقویت عضلات می گردد.
بیوفدبک :
سنسوری برای نظارت بر فعالیت عضله درون واژن و کف لگن مورد استفاده قرار می گیرد .پزشک امکان دارد که تمریناتی را برای تقویت این عضلات توصیه نماید .این تمرینات می تواند به تقویت عضلات جهت کاهش و از بین بردن علائم متبط با افتادگی مثانه کمک نمتید و همین طور پزشک می تواند تشخیص بدهد که آیا این تمرینات برای عضلات مفید می باشندویا نه؟
بعد از درمان افتادگی مثانه ،آیا نیاز به مراجعه مجدد به پزشک می باشد؟
بعد از انجام درمان ،مریض بیاد به صورت مرتب به وسیله پزشک مورد معاینه قرار گیرد تا وضعیت او مورد بررسی قرار بگیرد .برای پیشگیری از عفونت ،پساری ها پس از مدت تعیین شده به وسیله پزشک باید برداشته شده و تمیز گردند.
راه کارهای پیشگیری از افتادگی مثانه چیست؟
- رژیم غذایی پر فیبر و مصرف روزانه مایعات می تواند به کاهش ریسک ابتلا به یبوست کمک نماید که خود یکی از عوامل افتادگی مثانه می باشد.
- اگر فردی ابتلا به یبوست مزمن باشد باید به پزشک مراجعه نماید تا احتمال افتادگی مثانه کاهش پیدا کند.
- بای بگوییم که وزنه برداری سنگین نیز با افتادگی مثانه در ارتباط می باشد کهخ بایست از آن دوری کرد.
- داشتن اضافه وزن نیز یکی از عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به افتادگی مثانه می باشد بنابراین کاهش وزن می تواند به پیشگیریاز این مشکل کمک شایانی بکند.
