نحوه پیشگیری از عود شقاق یا فیشر مقعد : بیماران برای اینکه از عود بیماری شقاق مقعد پیشگیری کنند باید علاوه بر درمان بیماری شقاق مقعد ،عامل به وجود آورنده آن را هم برطرف کنند.و اگر بیمار علاوه بر خود بیماری شقاق از یک بیماری زمینه ای شناخته شده دیگر هم رنج می برد باید که از عوامل به وجود آورنده بیماری شقاق مقعدی او بوده است باید نسبت به درمان و برطرف کردن آن بیماری نیز دقت زیادی شود.در برخی مواقع بیمار در ادامه روند شیمی درمانی خود مبتلا به شقاق مقعد می گردد که با پایان شیمی درمانی و درمان فیشر مقعد ،بعید می باشد که این بیماری مجدداً در او بروز کند.
در برخی مواقع ،علت ایجاد شقاق مقعد بیمار ،داشتن یک الگوی اجابت مزاج نادرست تشخیص داده می شود ،در این هنگام اصلاح آن الگوی رفتاری نادرست جهت جلوگیری از ایجاد دیگر مشکلات مربوط به این بیماری و عود آن از اهمیت زیادی برخوردار می باشد.ما برای اینکه رفتارهای غلط که فرد سال ها آن ها را انجام داده است را تغییر دهیم ،باید از روش های ترکیبی دارویی ،مشاوره ای تغذیه و فیزیوتراپی کف لگن (در صورت لزوم) کمک بگیریم.
در صورتی که بیماری شقاق مقعد با تزریق بوتاکس درمان شود در 50 تا 80% بیمارن بهبود پیدا خواهد کرد .اما در صورتی که این بیماری تحت عمل جراحی و استفنکتروتوی قرار بگیرد در 1تا 16% بیماران عود خواهد کرد،عود بیماری شقاق می تواند دلایل مختلفی داشته باشد از جمله رعایت نکردن صحیح توصیه و مراقبت های بعد از عمل به وسیله بیمار ویا انجام ناقص و غلط عمل اسفنکتروتومی.
چنانکه بیماری عود کند ،پزشک جراح وظیفه دارد که محل اسفنکتروتومی را مورد بررسی قرار دهد.پزشک ی تواند این بررسی را با لمس در معاینه یا با استفاده از سونوگرافی داخل مقعدی با استفاده از بی حسی انجام دهد.چنانچه اسفنکتروتومی ناقص انجام شده باشد ،پزشک می تواند آن را در سمت اولیه تکمیل و یا دوباره در طرف مقابل انجام دهد.اما در صورتی که اسفنکتروتومی اولیه کامل باشد ،لازم است که پزشک جراح اسفنکتروتومی دوم را در طرف مقابل انجام دهد.در 90% موارد اسفنکتروتومی دارای نتایج مطلوبی می باشد .و عارضه نداشتن کنترل بر مدفوع و گاز معده نادر می باشد.
پس از این عمل جراحی بیمار می تواند پس از چند روز استراحت فعالیت های روزانه خود را از سر بگیرد.در هر دو روش جراحی و دارو درمانی ،درمان و بهبودی کامل می تواند 6 تا 10 هفته زمان ببرد.چناچه درد و خون ریزی فرد بیمار کاهش یافته باشد هم باید باز هم بیمار موظف می باشد که عادات رفتاری صحیح را ادامه داده و یک رژیم غذایی پر فیبر مصرف کند.عواملی مانند دچار یبوست بودن و یا اسهال داشتن و همین طورفعالیت های سنگین ورزشی، می توانند بهبود زخم یاگرفتگی عضله دریچه مقعد را با مشکل دچار کرده و با تاخیر بیاندازند.
بیشتر بدانید : درمان شقاق با لیزر
بر اساس تحقیقاتی که انجام شده ،ثابت شده است که در 30تا 70% مواردی که بیمار رژیم غذایی پرفیبر خود را بعد از بهبودی رها کرده است،مشاهده شده است.ولی با رعایت این رژیم احتمال عود به 15 تا 20% موارد کاهش پیدا کرده است لذا از این تحقیق می توان به این نتیجه دست یافت که رعایت رژیم غذایی پر فیبر ،دارای نقش بسیار زیادی در پیشگیری از عود فیشر مقعد می باشد.
لازم است که اشاره داشته باشیم که این بیماری ،با بیماری های جدی مانند سرطان روده در ارتباط می باشد.باید بگوییم که در حقیقت فیشر مقعد خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را بالا می برد ولی دلیل ستقیم آن به حساب نمی آید.با این وجود ،در شرایط جدی تر بیماری می تواند نشانه های مشابه فیشر مقعد ایجاد گردد.در برخی مواقع حتی در هنگامی که شکاف به صورت کامل بهبود یافته باشد هم امکان دارد که پزشک تست های دیگری برای بررسی روده بزرگ و راست روده از بیمار انجام دهد.در برخی واقع هم کولونوسکوپی جهت رد کردن سایر دلایل خون ریزی مقعدی از بیمار صورت می گیرد.
عوارضی که بیماری شقاق مقعد می تواند برای بیماری ایجاد کند عبارت اند از:
- تنگی مقعد : در این حالت کانال مقعد به صورت غیر عادی به خاطر گرفتگی عضله دریچه مقعد یا انقباض بافت زخم شقاق ایجاد شده در مقعد ،تنگ می گردد.
- ایجاد شقاق مزمن مقعد اشکی شکل : در صورتی که فیشر مقعد در مراحل ابتدای ایجاد بیماری درمان نگردد،شکاف می تواند به شکل عمقی و. وسیع تر به صورت اشک موجب ایجاد زخم شقاق گردد که درمان آن دشوار می باشد.
- فیستول مقعد : در این عارضه ،زخم فیشر مقعد به حدی عمیق می گردد که با ایجاد یک تونل یا کانال به شکل غیر طبیعی با اندام های پیرامون مانند واژن یا سایر قسمت های روده متصل می گردد که به این عارضه فیستول گفته می شود.
