لایه برداری شیمیایی
از جمله روش های پاکسازی پوست که دارای سابقه ی طولانی هم می باشد و مدت ها می باشد که از آن جهت پاکسازی پوست استفاده می شود ،پاک سازی و پلینگ شیمیایی پوست (chemical peeling) می باشد که این روش سبب می شود که افراد پوستی صاف تر و زیباتر داشته باشند.در حال حاضر لایه برداری شیمیایی پوست به دلیل عملکرد سریع ان و سرپایی بودن انجام روش ،دارای طرفداران زیادی می باشد .
از این روش درمانی جوان سازی پوست جهت درمان و جوان و شاداب کردن پوست های جین و چروکدار ،لکه دار و آفتاب سوخته استفاده می گردد.باید بگوییم که پیلینگ پوست دارای سه نوع عمده می باشد و هر یک دارای مزایا مخصوصی برای پوست می باشد.لازم به ذکر است که لایه برداری شیمیایی سبک ،سبب بهبود جای جوش و بافت پوست می گرددو موجب کاهش اثرات آفتاب سوختگی می گردد .
از لایه برداری شیمیایی سبک نیز جهت بهتر شدن آکنه و جوش استفاده می شود و در ضمن سبب صافتر شدن چین و چروک های روی پوست وو از بین رفتن لکه های پوستی مثل لکه های پیری می گردد.از لایه برداری عمیق پوست نیز جهت درمان پوست فتاب سوخته ،برطرف کردن چین و چروک های عمیق و همین طور از بین بردن توده های پیش سرطانی استفاده می شود .
لایه برداری شیمیایی دارای چه کاربرد هایی می باشد؟
- درمان چین و چروک
- درمان اسکار (جای جوش)
- درمان سوختگی
- درمان استرچ مارک (ترک های پوستی )
- درمان آفتاب سوختگی پوست
- درمان منافذ باز پوست
- برطرف کردن تیرگی و لکه های پوستی
- درمان شل شدگی و افتادگی پوستی
عملکرد لایه برداری شیمیایی
در حقیقت این روش یک روش جهت لایه برداری پوست می باشد که در آن از یک محلول شیمیایی روی پوست فرد استفاده می کنند تا لایه های بالایی پوست را بردارند .بعد از لایه برداری شیمیایی پوست ،پوستی که رشد می کند نرم تر و جوان تر خواهد بود لایه برداری شیمیایی پوست با عمق کم ،سبب تقویت بافت پوست می شود و همین طور موجب کاهش چروک های صورت می شود .لایه برداری پوست نخست دارای اثرات واضحی نمی باشد ولی در صورتی که درمان تکرار شود اثرات آن واضح تر خواهد شد.نحوه ی انجام این روش درمانی به این صورت می باشد که نخست یک محلول شیمیایی را روی پوست می مالند و سپس به آن اجازه داده می شود که خوب در پوست نفوذ نماید .
بعد از گذشت یک روز تا دو هفته ،بر اساس اینکه محلول تا چه عمقی در پوست فرد نفوذ کرده باشد ،لایه های پوست برداشته می شود.در واقع این فرآیند سبب تخریب بخشی از پوست به صورت کاملا کنترل شده می شود ،تا یک پوست جدید به جای آن رشد کند .به موا شیمایی که جهت این هدف مورد استفاده قرار می گیرند ،مواد لایه بردار شیمیایی گفته می شود .از لایه برداری شیمیایی پوست با هدف برطرف کردن چین و چروک های صورت ،تغییر رنگ پوست و روشن شدن پوست و برطرف کردن اسکار استفاده می شود و اغلب از لایه برداری بر روی پوست صورت استفاده می شود.از این روش درمانی و جوان سازی پوست می توان به تنهایی و یا همراه با سایر روش های جوان سازی پوست استفاده کرد.
انواع مختلف روش های لایه برداری شیمیایی
لایه برداری سطحی
این روش لایه برداری شیمیایی ،خفیف ترین نوع لایه برداری می باشد که بر روی همه نوع پوست می توان از آن استفاده نمود .در این نوع از لایه برداری شیمیایی اغلب از مایعی استفاده می شود که حاوی اسید بسیار رقیق و ملایم می باشد که در بیشتر موارد اسید گلیکولیک است.در برخی مواقع هم از یخ خشک ( دی اکسید کربن جامد ) استفاده می گردد.
لایه برداری متوسط
در مقایسه با لایه برداری سطحی ، این لایه برداری عمیق تر در پوست نفوذ می کند و سبب سوختگی درجه دو پوست می گردد.مهمترین ماده لایه برداری که در لایه برداری متوسط پوست مورد استفاده قرار می گیرد ،اسید تریکلورواستیک (TCA) می باشد.در واقع برای این لایه برداری از محلول های مختلف شیمیایی می توان استفاده نمود که در پایان نیز از TCA استفاده می گردد.
لایه برداری عمیق
این لایه برداری در لایه های مختلف پئست رسوخ کرده و سبب سوختگی درجه دو در پوست می شود .از این نوع لایه برداری تنها بر روی پوست صورت استفاده می شود .احتمال دارد از لایه برداری عمیق بر روی پوست های تیره تر استفاده نکنند زیرا سبب چروک شدن پوست می گردد .در اغلب موارد از این نوع لایه برداری تنها یک مرتبه استفاده می شود.
نحوه ی انجام لایه برداری شیمیایی پوست
این روش درمانی به وسیله ی یک متخصص در مطب پزشکی ،کلینیک جراحی یا بیمارستان مورد استفاده قرار می گیرد .در صورتی که از نوع لایه برداری عمیق پوست استفاده شود ،جهت آرامش بخشی بیمار از روش سدیشن یا آرام بخشی در خواب استفاده می نمایند.نخست پزشک متخصص پوست بیماررا تمیز کرده و در صورت نیاز از ماده بی حسی موضعی روی ناحیه ای که قرار است درمان صورت بگیرد ،استفاده می کند .و سپس محلول پیلینگ یا لایه برداری را روی پوست بیمار می مالد .لازم به ذکر است که این محلول را براساس وضعیت و اهداف مورد نظرهر بیمار تهیه می کنند.
معمولا در زمان استفاده از مواد پیلینگ روی پوست ، بیمار سوزش یا سوزن سوزن شدن روی پوست خود احساس می کند.پس از انکه محلول لایه برداری جهت مدت زمانی مشخص شده روی پوست قرار گرفته شود ،آن را با آب پاک می کنند .و در مرحله ی بعدی از یک روغن تسکین دهنده روی پوست استفاده می کنند ،اغلب پس از یلینگ عمق پوست از یک لایه ی ضخیمی از وازلین روی پوست استفاده می شود.در در پایان نیز برای مراقبت های پس از لاه برداری ،پزشک دستورالعمل هایی را به بیمار خود ارائه می دهد و امکان دارد داروهای مسکنی را هم جهت تسکین درد بعد از درمان تجویز نماید،مخصوصا ً در صورتی که از لایه برداری عمیق پوست استفاده گردد.با توجه به شرایط پوست بیمار و عمق پیلینگ پوست ،امکان دارد جهت دست یابی به نتایج مد نظر ،چند جلسه لایه برداری مورد نیاز باشد.
موادی که برای لایه برداری شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرند
گلیکولیک اسید
در حقیقت این ماده یک لایه بردار سطحی پوست می باشد که نمی تواند فراتر از لایه اپیدرمال یا لایه های خارجی تر پوست نفوذ کند.این نوع از لایه بردارها را از نیشکر استخراج می کنند .از انجایی که مولکولهای گلیکولیک اسید کوچک می باشند بنابراین می توانند به حفره های پوستی نفوذ کنند و سپس سول های پوستی مرده را خارج کنند ،و سبب بهبود ظاهر پوست شوند.احتمال دارد این نوع لایه برداری تنها به کاهش جای جوش های کوچک کمک کند و همین طور سبب کاهش برخی از قرمزی های همراه با جای جوش شود.
تریکلوراستیک اسید
این ماده نیز یک لایه باردار متوسط است ،و نیازمند دوره ریکاوری کوتاه تری در مقایسه با لاه برداری های شیمیای عمیق تر می باشد.به هر حال ای نوع لایه بردار می تواند به شکل عمیق تری در مقایسه با لایه برداری های سطحی در پوست نفوذ کندو ظاهر خطوط صورت ،لکه ها و رنگدانه های غیر طبیعی مانند نقاط ایجاد شده در اثر آسیب آفتاب ،را کاهش دهد .در ضمن لاهی بردار مذکور می تواند در حذف جای جوش ها نیز اثرات مثبتی داشته و برای پوست های تیره تر گزینه درمانی مناسبی می باشد ،زیرا این نوع لایه بردار کمتر سبب ایجاد عوارض جانبی رنگدانه های غیر طبیعی که به وسیله ی لایه بردارهای عمیق تر مانند لایه بردار فنول ایجاد می شوند ،می گردد.
فنول
از جمله ی لایه بردارهای قوی موجود ،لایه بردار فنول می باشد که بایست تحت نظارت پزشک از ان استفاده کرد .این لایه بردار قوی در لایه های عمیق تر پوست ،فراتر از اپیدرمیس تا زیر لایه درمیس نفوذ می کند و یکی دو ساعت زمان نیاز دارد تا اثر کند. این لایه بردار سبب بهبود جای جوش آتروفیک ؛که جای جوش حفره ای در صورت می باشند ،می شود.به هر حال باید توجه شود که از این لایه بردار زمانی استفاده می شود که یک آسیب جدی به پوست وارد شده باشد و افرادی که از آن استفاده می کنند حتما باید آگاه باشند که استفاده از این لایه بردار دارای عوارض جانبی مانند از بین رفتن رنگ پوست و عفونت دارد.
مراقبت هایی که باید پیش از لایه برداری شیمایی انجام داد
چنانچه شما نیز قصد لایه برداری شیمایی پوست خود را دارید باید به موارد زیر دقت داسته باشید :
- استفاده از داروهای ضد ویروس : در صورتی که شما دارای سابقه عفونت هرپس و یاجاد تبخال در اطراف دهان خود را دارا می باشید ،قبل و بعد از لایه برداری شیمایی ،پزشک برای شما داروی ضد ویروس را تجویز خواهد کرد تا مانع از بروز عفونت ویروسی گردد.
- مصرف لوسیون گلایکولیک : در صورتی که قصد انجام لایه برداری شیمیای پوست با عمق کم داشته باشید حدود 14 روز پیش از انجام لایه برداری شیمایی ،پزشک استفاده از لوسیون گلایکولیک اسید را به شما توصیه خواهد نمود .مصرف این اسید به شما کمک خواهد نمود تا متوجه حساسیت نسبت به گلایکولیک در خودتان گردید.
- مصرف کرم رتینوئید : در صورتی که قرار باشد که شما لایه برداری کم عمق تا متوسط انجام دهید ،پزشک از قبل به شما توصیه خواهد کرد که از کرم رتینوئید استفاده کنید زیرا این کار سبب خواهد شد که زمان درمان کوتاه شده و فرآیند بهبود سرعت پیدا کند.
- مصرف مواد سفید کننده:امکان دارد پزشک استفاده از مواد سفید کننده (هیدروکینون) و کرم رتینوئید را قبل و بعد از لایه بردار شیمایی به شما توصیه نماید تا از تیره شدن پوست ممانعت کند.
- مصرف ضد آفتاب : استفاده از ضد آفتاب حداقل چهار هفته قبل از انجام لایه برداری دارای اهمیت زیادی می باشد زیرا این کار سبب می شود که از پیگمنتاسیون نا منظم در نواحی تحت درمان جلوگیری گردد در مورد محافظت مناسب با پزشک خود می توانید مشورت نمایید.
- خودداری از برخی از درمان های زیبایی و بعضی از انواع محصولات موبر : باید تقریبا یک هفته پیش از لایه برداری از وکس کردن یا استفاده از محصولات موبر استفاده نشود .و هیمن طور هفته پیش از انجام لایه برداری شیمایی از سفید کردن ،ماساژ یا اسکراب صورت خودداری کنید.
مراقبت های پس از لایه برداری شیمیایی
لایه برداری شیمایی پوست را با هر عمقی که انجام داده باشید باید جهت پاک کردن و مرطوب کردن پوست از دستورات پزشک خود پیروی کنید و از پمادهای محافظت کننده استفاده نمایید. پس از لایه برداری شیمیایی با عمق کم پوست تحت درمان قرمز ،خشک و کمی تحریم شده خواهد بود ، درست است که هر بار که درمان انجام می شود این ها کمتر به چشم می خورند . پزشک پمادهای محافظتی مانند ژل پترولیوم را جهت آرام کردن پوست به شما توصیه خواهد کرد. تقریبا یک هفته پس از لایه برداری با عمق اندک پوست جدید به وجود می آید . پوست جدید امکان دارد به طور موقت تیره تر و یا روشن تر از حد طبیعی باشد.
پس از لایه برداری شیمایی با عمق متوسط پوست تحت درمان قرمز و متورم خواهد بود.امکان دارد فرد احساس سوزش در پوست داشته باشد.پزشک از پماد محافظتی مانند ژل پترولیوم جهت کاهش علائم استفاده خواهد نمود.جهت راحتی می توانید از پنکه و یا بسته یخ استفاده نمایید.استفاده از مسکن هایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می تواند سبب کاهش درد شود .پس از مدتی باید به پزشک مراجعه کنید تا علائم بهبود در شما مورد بررسی قرار بگیرند.
تا زمانی که تورم و التهاب پوست کاهش پیدا می کند ،پوست تحت درمان امکان دارد تیره تر باشد و یا امکان دارد پوسته پوسته گردد و یا اینکه لکه های قرمز روی پوست بروز کنند.لازم به ذکر است که پوست تحت درمان تقریبا پنج روز تا یک هفته پس از لایه برداری شیمایی سبب ایجاد پوست جدید می شود ،اما احتمال دارد قرمزی تا چند ماه همچنان باقی بماند و.پس از لایه برداری عمیق شما قرمزی و تورم شدیدی را تجربه خواهید نمود.شما به احتمال زیاد احساس سوزش خواهید داشت و امکان دارد پلک متورم باشد.پزشک سعی خواهد کرد که از بانداژ ضد آب جهت درمان پوست استفاده کند.
امکان دارد یک مسکن هم برای شما تجویز کند.خوابیدن به صورت طاق باز می توانند سبب تخفیف تورم شما شود.پوست تحت درمان حدود 14 روز بعد از لایه برداری عمیق پوست جدید را می سازد درست است که امکان دارد این کیست ها و یا نقطه های سفید تا چند هفته وجود داشته باشند .قرمز هم امکان دارد تا چند ماه ادامه داشته باشد.پوست تحت درمان امکان دارد تیره تر یا روشن تر از اندازه طبیعی باشد.شما امکان دارد ترجیح دهید مدت زمان بهبودی را در منزل باشید و زمانی که پوست جدید نواحی تحت درمان را پوشش داد می توانید با آرایش کردن قرمزی های را پوشش دهید.
نتایج و تاثیرات لایه برداری شیمایی
در حقیقت نتایجی که از لایه برداری شیمایی به دست خواهد آمد تا اندازه ی زیادی به عمق لایه برداری بستگی خواهد داشت.همان گونه که قبلا هم اشاره داشتیم لایه برداری سطحی می تواند آسیب های ناشی از نور خورشید یا پیری پوست را کاهش دهد ولی نمی توان ادعا کرد که آن را به طور کلی از بین می برد .امکان دارد که نتیجه لایه برداری تا مدت ها آشکار نگردد ،و زمانی هم که آشکار شود امکان دارد خیلی خفیف و جزئی باشد .در اغلب موارد جهت دست یابی به همان تاثیری که فرد می خواهد بایست لایه برداری را چند بار تکرار کرد.
همچنین جهت یک دست کردن تفاوت های رنگدانه پوست و همین طور کاهش چین و چروک ها و آثار تخریب های نور خورشید ،می توان لایه برداری متوسط را مورد استفاده قرار داد.جهت دست یافتن به بهترین نتیجه بعد از 3 تا 6 ماه نیاز به درمان دوباره می باشد .باید بگوییم که یک لایه برداری عمیق پوست چین و چروک های آن را از بین برده و پوست را می کشد .این لایه برداری اغلب دارای تاثیرات شگفت انگیزی می باشد .در حالت کلی ،لایه برداری عمیق پوست را دوباره نمی توان انجام داد. عواملی مانند نوع پوست فرد ،مراقبت های قبل و بعد از لایه برداری پوست ،میزان تجربه پزشک ،روش زندگی فرد پس از لایه برداری شیمایی پوست ،می توانند تاثیرات زیادی بر روی نتایج حاصل از لایه برداری شیمیایی پوست داشته باشند .
باید گفت که بعضی از انواع مشکلات پوستی بهتر می توانند به لایه برداری شیمایی پوست واکنش نشان دهند.در این مورد باید بگوییم که اغلب کسانی که دارای پوست روشن تری می باشند و کمتر در معرض نور خورشید قرار می گیرند در مقایسه با افرادی که دارای پوست تیره تری می باشند و بیشتر در معرض نور خورشید می باشند ،می توانند به نتایج بهتری از لایه برداری شیمایی پوست دست پیدا کنند.افراد بهتر می باشد پیش از اینکه اقدام به لایه برداری شیمایی پوست خود کنند ،در مورد نتایجی که از این لایه برداری پوست خود دارند ،با پزشک خود صحبت کنند.باید گفت که تغییر در رنگ و بافت پوست که به دلیل افزایش سن و قرار گرفتن در معرض نور خورشید به وجود می آید ،اغلب بعد از لایه برداری شیمایی همچنان ادامه دارد.و باید توجه کرد که استفاده از لایه برداری شیمایی نمی تواند یک راه حل همیشگی برای مشکلاتی از این قبیل باشد.
استفاده از لایه برداری شیمایی دارای چه مزایایی می باشد؟
این روش درمانی اغلب سبب بهبود شرایط ظاهری پوست و جوانی و شادابی مجدد پوست می شود.از این روش درمانی می توان برای جوان کردن اطراف چشم ها و دهان و به طور کلی در ناحیه صورت ، گردن ، دست ها ،بازو و سینه استفاده نمود.همچنین از روش لایه برداری شیمایی پوست می توان برای برطرف کردن اثرات باقی مانده از جراحت های پوستی ،کاهش خطوط و چین و چروک های پوست ،برطرف کردن مشکلات مربوط به تغییر رنگ پوست ،لکه های به وجود آمده بر روی پوست و دیگر موارد استفاده نمود.
لایه برداری شیمایی پوست دارای چه عوارضی می باشد؟
استفاده از این روش درمانی می تواند عوارض جانبی مختلفی به دنبال داشته باشد .عوارض جانبی لایه برداری شیمایی پوست در زیر ذکر شده است :
قرمزی : فرآیند طبیعی بهبودی حاصل از لایه برداری شیمایی پوست عبارت می باشد از بهبود قسمت های قرمز پوست پس از لایه برداری ،بعد از لایه برداری عمیق پوست امکان دارد قرمزی پوست تا چند ماه ادامه داشته باشد.
اسکار : باید بگوییم که ما خیلی کم شاهد این مسئله می باشیم که بعد از لایه برداری شیمایی پوست اسکار یا زخم ایجاد شود ( اغلب در قسمت های پایینی صورت ) استفاده از آنتی بیوتیک ها و داروهای استروئیدی می تواند سبب بهبود این اسکارها شود.
تغییر در رنگ پوست : از عوارض شایع لایه برداری پوست ،تغییر در رنگ پوست می باشد که پوست می تواند تیره تر از حالت طبیعی (هایپرپیگمنتاسیون) و یا اینکه روشنتر از حالت طبیعی (هایپوپیگمنتاسیون )شود .این عارضه یعنی هایپرپیگمنتاسیون بیشتر بعد از لایه برداری سطحی پوست شایع ترمی باشد و این در صورتی می باشد که هایپوپیگمنتاسیون هم پس از لایه برداری عمیق وست بیشتر شایع است.و در افرادی که دارای پوست تیره تر می باشند فتغییر رنگ پوست شیوع بیشتری دارد و می تواند همیشگی باشد.
عفونت : استفاده از روش درمانی لایه برداری شیمایی پوست امکان دارد سبب فعال شدن ویروس هرپس گردد ( ویروسی که موجب به وجود آمدن تبخال یا زخم سرد می گردد) خیلی کم مشاهده می شود که لایه برداری شیمایی پوست قادر باشد که ایجاد عفونت های باکتریایی یا قارچی کند.
هزینه و قیمت لایه برداری شیمایی
میزان هزینه و قیمت لایه برداری شیمایی بر اساس نوع لایه برداری مناسب با پوست و همین طور توجه به شرایط افراد می تواند متفاوت باشد.برای همین هم می باشد که ما معمولا به بیماران توصیه می کنیم که پیش از اقدام به لایه برداری شیمایی پوست خود ،حتما یک جلسه رایگان با پزشک متخصص پوست و مو در کلینیک زیبایی داشته باشند تا اطلاع پیدا کنند که کدام نوع روش لایه برداری شیمیایی برای پوست ان ها مناسب می باشد . و همین طور از میزان دقیق هزینه آن اطلاع کسب کنند و سپس اقدام به انجام لایه برداری شیمیایی پوست خود جهت جوان سازی مجدد و همین طور برطرف کردن مشکلات پوستی خود با استفاده از این روش درمانی بکنند.
