دستگاه فیزیوتراپی لگن
لازم به ذکر است که دستگاه هایی که در فیزیوتراپی لگن ،به کار برده می شوند ،متشکل می باشند از:دستگاه های تحریک الکتریکی (TENS-FES-Interfrential) و دستگاه biofeedback .از دستگاه بیوفیدبک در فیزیوتراپی لگن برای آشانی بیمار با عضلات کف لگن نحوه انقباض آن ها و تقویت و بهبود کارایی این عضلات استفاده می شود .استفاده از این دستگاه زمانی می تواند برای فرد مفید واقع شود که سیستم عصبی فرد سالم باشد،دچار عفونت مجاری ادراری نباشد و سیستم شناختی فرد سالم باشد به این معنی که فرد قادر باشد ارتباط کلامی و بصری مناسب برقرار کند.
چگونگی عملکرد این دستگاه به این شکل می باشد که پروب در واژن یا مقعد قرار می گیرد و میزان انقباض عضلات در صفحه نمایشگر نشان داده می شود.در نهایت به بیمار این فید بک داده می شود که آیا عضلات درستی را منقبض نموده است یا خیر .این مسئله سبب می شود که قدرت عضلات و عملکرد بیمار بهبود پیدا کند.
فیزیوتراپی استخوان لگن
در مورد لگن باید گفت که استخوان لگن حلقه ای پهن و محکم از استخوان ها می باشد که در پایه ستون فقرات بین تنه و پاها قرار گرفته است.گفتنی است که استخوان های لگن متشکل از استخوان بی نام ،استخوان خاجی و استخوان دنبالچه است.در مورد درد لگن باید گفت که امکان دارد که درد لگن به دلایل مختلفی مانند درگیری عضلات این ناحیه ،کشیدگی رباط های لگنی ،درد دنبالچه ،التهاب بورس های این ناحیه و شکستگی لگن اتفاق بیفتد.امکان دارد که نشانه بیمار به صورت درد باسن باشد که در زمان راه رفتن و یا نسشتن شدت می گیرد.
چنانکه اعصاب این ناحیه هم درگیر شوند درد همراه با گزگز و بی حسی در ناحیه باسن و پشت پاها می باشد.لازم به ذکر است که در صورتی که مورد شدت بیشتری داشته باشد امکان دارد سبب ایجاد اختلال در خواب بیمار نیز شود و در صورتی که فرد به فعالیت های روزانه خود بپردازد ،درد بیمار بیشتر شود. پزشک متخصص پس از یک معاینه جامع و دقیق می تواند دلیل درد را مشخص کند .واقدامات مناسبی برای درمان فرد مانند فیزیوتراپی لگن صورت می گیرد.
فیزیوتراپی کف لگن
لازم به ذکر است که فیزیوتراپی لگن را برای افرادی انجام می دهند که دچار بی اختیاری و یا درد در ناحیه لگن خود هستند.که متشکل از شکم ،باسن ها ،کف لگن ،دنبالچه ،آلات تناسلی ،مقعد است.عضلات کف لگن از استخوان پوبیس تا استخوان دنبالچه کشیده شده استو مثانه ،روده ها و پیشابراه را نگه می دارد، احتمال دارد در اثر بالا رفتن سن ، ضربه یا جراحی های این ناحیه دچار ضعف ،سفتی ،و یا اسپاسم گردند.
در این شرایط بیمار دارای نشانه هایی مانند :بی اختیاری ادرار یا مدفوع با سرفه ،عطسه و یا در حین ورزش و همچنین درد های ناحیه لگن ،باشد.برای برطرف کردن مشکلات کف لگن از درمان هایی فیزیوتراپی مانند دستگاه فیوفیدبک جهت باز آموزی عضلات کف لگن ،تکنیک های درمان های دستی ،تکنیک های ریلکسیشن ،آموزش تمرینات تقویتی جهت عضلات ضعیف و کششی جهت عضلات سفت استفاده می گردد.
حرکات فیزیوتراپی لگن
با بالا رفتن سن افراد احتمال دارد که عضلات کف لگن آن ها ضعیف تر گردند.از جمله ی عواملی که موجب ضعیف شدن این عضلات می شود زایمان می باشد.چنانچه این عضلات ضعیف شده باشند در این شرایط بیمار دارای علائمی مانند بی اختیاری ادرار در زمان سرفه کردن ،عطسه کردن ،بلند کردن اجسام سنگین و فعالیت های شدید جسمی ،ناتوانی در کنترل گاز های روده ای و مقاربت های درد ناک خواهد بود.در فیزیوتراپی لگن تمرینات ساده ای به منظور تقویت این عضلات انجام می شود به این تمرینات ،تمرینات کگل می گویند .
به منقبض و شکل کرذن پی در پی عضلات قسمت تحتانی لگن خاصرع ،تمرینات کگل گفته می شودکه با هدف تقویت و کنترل ارادی این عضلات صورت می گیرد .در اغلب موارد این تمرینات را با هدف کاهش بی اختیاری ادراری بعد از زایمان و همین طور کاهش افتادگی رحمی برای فرد صورت می دهند.
قیمت و هزینه فیزیوتراپی لگن
هزینه ها را با توجه به تعرفه ای که هر ساله از سوی وزارت بهداشت بر روی خدمات فیزیوتراپی گذاشته شده و به کلینیک های فیزیوتراپی ابلاغ می گردد از بیماران دریافت می کنند .و امکان دارد که قیمت و هزینه هر جلسه فیزیوتراپی لگن با توجه به خدمات ارائه شده باهم فرق داشته و بر اساس میزان خدمات حساب شود لذا قیمت همه جلسات باهم برابر نمی باشد.چنانچه در نسخه بیمار بیشتر از یک اندام ذکر شده باشد (مانند لگن و اندام تحتانی چپ) در این وضعیت هزینه اندام دوم به شکل جداگانه حساب خواهد شد.
خوشبختانه بیمه خدمات فیزیوتراپی را پوشش می دهد و فرد می تواند با دریافت گواهی بعد از اتمام جلسات فیزیوتراپی خود از کلینیک فیزیوتراپی ،نسبت به دریافت هزینه ازخود بیمه تکمیلی اقدام کند.
تمرینات فیزیوتراپی لگن
احتمال دارد فیزیوتراپی لگن برای افراد به خاطر ضعف عضلانی به دلایلی مانند زایمان ،بالا رفتن سن ،چاقی ،بلند کردن اجسام سنگین ،و سرفه مزمن انجام شود.در صورتی که عضلات این ناحیه ضعیف شده باشند امکان دارد سبب مشکلاتی مانند بی اختیاری ادرار و مدفوع ،ناتوانی در کنترل گاز های روده ای و مقاربت دردناک گردد.برای تضویت این عضلات تمرینات کگل با تشخیص درست ماهیچه لگنی به وسیله فرد شروع می شود ،باید دقت شود که ماهیچه هایی تمرین داده شوند که در زمان ادرار کردن از آن ها استفاده می شود.
بیمار باید آموزش ببیند که این ماهیچه را بیرون کشیده و چند ثانه نگه دارد و سپس ان ها را شل کند.فرد می تواند این تمرینات را در همه حالت ها مانند نشستن ،ایستادن و حتی حالت خوابیده نیز انجام دهد.
چگونگی فیزیوتراپی لگن
باید گفت که فیزیوتراپی لگن را برای همه اختلالات لف لگن مانند بی اختیاری ادرار و مدفوع ،درد های لگنی و درد های مقاربتی انجام می دهند.ضعف عضلات کف لگن احتمال دارد پس از جراحی مثانه ،جراحی پروستات ،زایمان و سایر جراحی ها رخ دهد.در مان هایی که در فیزیوتراپی جهت درمان اختلالات کف لگن از آن ها استفاده می شود عبارت اند از تمرینات تقویتی کف لگن (تمرینات کگل )، درمان های دستی به هدف ریلکس کردن عضلات این ناحیه که سبب به وجود آمدن درد می گردند ،استفاده از تحریکات الکتریکی با هدف تقویت عضلات ضعیف این ناحیه ، استفاده از بیوفیدبک جه باز آموزی این عضلات .
انجام فیزیوتراپی برای لگنی که دچار شکستگی شده است
همان طور که در بالا نیز اشاره داشتیم ،لگن حلقه استخوانی پهن و محکم می باشد که در پایه ستون فقرات قرار گرفته است.خوشبختانه شکستگی لگن زیاد شایع نمی باشد و فقط 3% از شکستگی های بزرگسالان را به خود اختصاص می دهد.در اغلب موارد شکستگی ، فیزیوتراپی لگن در اثر ضربات شدید مانند تصادفات رانندگی و یا افتادم از ارتفاع روی می دهد .در پاره ای از موارد نیز احتمال دارد که شکستگی استخوان لگن در رافراد سالخورده به دلیل پوکی استخوان در اثر ضربات یا شدت کمتر نیز روی دهد.
در مواردی که شدت شکستگی زیاد باشد ،نخست باید برای ترمیم لگن فرد جراحی انجام شود.بعد از انجام جراحی برنامه های فیزیوتراپی جهت راه اندازی هر چه سریع تر بیمار و حفظ حرکت و قدرت آغاز می گردد.چنانچه شکستگی از شدت زیادی برخوردار نباشد فرد برای درمان نیاز به یک دوره استراحت اولیه ،و بعد فعالیت های تحمل وزن به شکل تدریجی فدرمان های دستی ،متحرک کردن مفصل ،درمن های ضد درد خواهد داشت.
فیزیوتراپی لگن خاصره
گفتنی است که لگن خاصره یا همان پلویس متشکل از استخوان های دنبالچه ،خاجی و بی نام می باشد که بین ستون فقرات و پاها قرار گرفته است.در صورتی که اختلالاتی در لگن بیمار وجود داشته باشد این اختلالات احتمال دارد که سبب بروز درد در قسمت باسن و یا پاها گرذند و باعث به وجود آمدن محدودیت در توانایی راه رفتن ،نشستن و یا انجام فعالیت های روزانه فرد گردند.چنانچه درد لگن خاصره بیشتر از دو هفته شدت پیدا کند ،در این صورت نیاز می باشد که فرد به یک متخصص مراجعه کند.
درمان هایی که در فیزیوتراپی لگن خاصره مورد استفاده قرار می گیرند عبارت می باشند از سرما و گرما و دستگاه های الکتروتراپی جهت کاهش درد و التهاب ،به کار بردن مگنت تراپی جهت تحریک رشد سلول های استخوانی ،استفاده از لیزر جهت کاهش درد و التهاب و ترمیم بافت نرم ،به کارگیری تکنیک های دستی جهت کاهش درد و همین طور آموزش تمرینات تقویتی و کششی مناب به افراد.
فیزیوتراپی دررفتگی لگن
به خارج شدن سر استخوان ران از حفره آن در فیزیوتراپی لگن ،دررفتگی لگن گفته می شود که این دررفتگی احتمال دارد در اثر ضربه (تصادفات ) و یا افتادن روی دهد.ولی باید اشاره کنیم که این اختلال در برخی از موارد به صورت مادزادی در نوزادان وجود دیده می شود.بیمار دارای علائمی مانند درد شدید ،ناتوانی در راه رفتن ،اختلاف طول دو پا و علائم عصبی مانند اختلال حس و گزگز چانچه آسیب عصبی دیده باشد ،می باشد.یک نوع از دررفتگی مفصل ران وجود دارد که در نوزادان تازه متولد شده روی می دهد که دلیل آن شکل گیری غیر معمول این مفصل در دوران جنینی می باشد.
فیزیوتراپی دررفتگی لگن پس از جااندازی به وسیله پزشک متخصص ،متشکل از کاهش درد ،بهبود دامنه حرکتی ،تقویت عضلات اطراف مفصل و پیشرفت بیمار به سوی تحمل وزن بدن است.جهت درمان دررفتگی مادرزادی لگن هم مواردی مانند چگونگی خواباندن ،نشستن و مهارت های کنترل توزاد به پدرو مادرها آموزش داده می شود.
عضلات کف لگن
در مورد عضلات لگنی باید گفت که این عضلات از پوبیس تا استخوان دنبالچه کشیده شده اند و متشکل از عضلات لواتورآنی ، کوکسیجیوس و پوبوکسیجیوس است.در واقع این عضلات از ارگتن های لگنی مانند روده ،مثانه و رحم حمایت می کنند.مهمترین دلایلی که موجب ضعف این عضلات می شوند عبارت می باشند از چاقی ،زایمان ،بلکند کردن اجسام سنگی ،یبوست مزمن و سرفه های مزمن .داشتن عضلات در فیزیوتراپی قوی به افراد کمک می کند تا مبتلا به بی اختیاری ادرار و مدفوع نشوند.
در حقیقت این عضلات در دوران بارداری از جنین حمایت می کنند و در فرآیند زایمان نیز دارای نقش بسزایی می باشند.ما انسان ها به صورت ارادی می توانیم این عضلات را کنترل کنیم و با استفاده از تمرینات کگل فرد می تواند اقدام به قوی کردن عضلات لگن خود کند.
فیزیوتراپی جهت رفع درد لگن
در واقع احتمال دارد که مشکلات زیادی برای لگن ما انسان پیش بیاید که لگن ما نیاز به انجام فیزیوتراپی پیدا کند ، تعدادی ازاختلالات کف لگن عبارت می باشند از درد های ناحیه لگن ،اختلال در کنترل ادرار (مانند نشت ادرار ،تکرار ادرار،احتباس ادراری و درد مجاری ادراری) اختلالات روده ای (بی اختیاری مدفوع ،یبوست و یا درد های این ناحیه و ناتوانی در کنترل گاز های روده ای ) و اختلالات جنسی (نزدیکی دردناک و در ناحیه واژن ) است. اختلالات لگن هم احتمال دارد که در مردان و هم در زنان به وجود آیند.
درمان هایی که در فیزیوتراپی برای درمان این اختلالات مورد استفاده قرار می گیرند عبارت می باشند از :جریان های الکتریکی (TENS-FES_Interfrential) به کار بردن دستگاه بیوفیدبک برای بازآموزی عضلات ناحیه کف فیزیوتراپی لگن ، به کار بردن تکنیک های دستی جهت کاهش درد و ریلکس کردن عضلات درگیر ،آموزش تمرینات مناسب برای تقویت این عضلات چنانچه ضعیف باشند و همین طور ریکلس نمودن عضلاتی که دچار اسپاسم شده اند.
