تپش قلب به احساس ضربان سریع، لرزیدن یا کوبیدن قلب گفته می‌شود. این احساس ممکن است به طور ناگهانی و بدون هشدار رخ دهد و باعث نگرانی شود. برخی از عوامل مانند استرس، ورزش، داروها یا در موارد نادر، مشکلات پزشکی خاص می‌توانند باعث بروز تپش قلب شوند.
اگرچه تپش قلب معمولاً بی‌ضرر است و جای نگرانی ندارد، در برخی مواقع ممکن است نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تری مانند آریتمی (ضربان قلب غیرعادی) باشد که نیاز به درمان‌های خاص دارد.
علائم تپش قلب که باید به آن توجه کرد!
تپش قلب، تجربه‌ای حسی است که در آن فرد از ضربان قلب خود آگاه می‌شود. این احساس می‌تواند اشکال گوناگونی داشته باشد و در افراد مختلف به صورت متفاوتی بروز کند. برخی افراد آن را به صورت ضربان‌های سریع و شدید احساس می‌کنند، گویی قلبشان با قدرت و سرعت غیرعادی می‌زند. برای برخی دیگر، ممکن است به شکل جهش یا جابجایی ناگهانی در ناحیه قلب حس شود، که می‌تواند نگران‌کننده باشد، به ویژه در اولین تجربه.
در موارد دیگر، تپش قلب می‌تواند به صورت لرزش سریع و مداوم در قفسه سینه احساس شود، که اغلب با اضطراب همراه است. همچنین، ممکن است فرد ضربات نامنظم و ناگهانی را تجربه کند، به طوری که حس کند قلب از ریتم طبیعی خود خارج شده و یک ضربه قوی وارد می‌کند. این بی‌نظمی در ریتم قلب می‌تواند باعث نگرانی در مورد وجود یک مشکل جدی‌تر شود.
نکته قابل توجه این است که احساس تپش قلب محدود به قفسه سینه نیست و ممکن است در نواحی دیگری مانند گردن یا گلو نیز حس شود. این به دلیل نحوه انتقال احساسات و واکنش‌های بدن به تغییرات ضربان قلب در نقاط مختلف است.
تپش قلب می‌تواند در زمان فعالیت‌های فیزیکی، به خصوص پس از تمرینات سنگین، رخ دهد. با این حال، در برخی موارد، این احساس حتی در حالت استراحت و آرامش نیز بروز می‌کند، که می‌تواند برای افراد نگران‌کننده باشد، به ویژه زمانی که دلیل مشخصی برای آن وجود ندارد.
علل احتمالی تپش قلب در یک نگاه
| دسته بندی علل | علل خاص |
| شرایط پزشکی | آریتمی قلبی (ضربان قلب نامنظم) |
| تاکی‌کاردی (ضربان قلب سریع) | |
| برادیکاردی (ضربان قلب آهسته – در برخی موارد می‌تواند با احساس غیرطبیعی ضربان همراه باشد) | |
| پرولاپس دریچه میترال | |
| بیماری‌های تیروئید (به خصوص پرکاری تیروئید) | |
| کم‌خونی | |
| افت قند خون | |
| کم‌آبی بدن | |
| عوامل روانی | اضطراب |
| استرس | |
| حملات پانیک | |
| سبک زندگی و مواد | مصرف کافئین زیاد |
| مصرف نیکوتین (سیگار) | |
| مصرف الکل | |
| مصرف برخی داروها (مانند داروهای ضد احتقان، داروهای آسم) | |
| فعالیت بدنی شدید | |
| سایر عوامل | بارداری |
| تغییرات هورمونی (مانند دوران قاعدگی یا یائسگی) | |
| تب |
علل تپش قلب ناگهانی: چرا قلب شما ناگهان تندتر می‌زند؟
تپش قلب می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در بسیاری از موارد، علت تپش‌های قلبی به راحتی قابل تشخیص نیست، اما برخی از عوامل رایج وجود دارند که می‌توانند موجب ایجاد این وضعیت شوند. در اینجا به بررسی مهم‌ترین علل تپش قلب ناگهانی پرداخته‌ایم:
واکنش‌های احساسی مانند استرس، اضطراب و حملات پانیک
استرس و اضطراب می‌توانند تاثیرات شدیدی بر بدن بگذارند و یکی از واکنش‌های طبیعی بدن به این وضعیت‌ها، افزایش سرعت ضربان قلب است. این نوع تپش‌ها معمولاً پس از کاهش سطح استرس یا اضطراب به حالت عادی برمی‌گردند.
افسردگی و مشکلات روحی
مشکلات روانی مانند افسردگی نیز می‌توانند بر سیستم عصبی و قلب تاثیر بگذارند. در این موارد، تپش‌های قلبی ممکن است به عنوان یک واکنش به تغییرات شیمیایی در مغز و بدن ایجاد شوند.
ورزش‌های شدید و فعالیت بدنی سنگین
ورزش‌های شدید می‌توانند باعث افزایش ضربان قلب شوند. این افزایش ضربان به دلیل نیاز بدن به اکسیژن بیشتر برای عضلات است. در برخی افراد، این وضعیت ممکن است به تپش قلب‌های ناگهانی منجر شود، به خصوص اگر بدن به طور معمول تمرین نکرده باشد.
مصرف محرک‌ها مانند کافئین، نیکوتین
محرک‌ها مانند کافئین، نیکوتین و حتی برخی از داروهای سرماخوردگی می‌توانند ضربان قلب را تسریع کنند. مصرف زیاد این مواد به‌ویژه در افرادی که به آنها حساس هستند، می‌تواند منجر به تپش قلب شود.
تب‌های شدید
تب‌های بالا می‌توانند باعث افزایش ضربان قلب شوند. این افزایش ضربان ناشی از نیاز بدن به مبارزه با عفونت است و معمولاً زمانی که تب کاهش می‌یابد، ضربان قلب به حالت طبیعی بازمی‌گردد.
تغییرات هورمونی مانند دوران قاعدگی، بارداری یا یائسگی
تغییرات هورمونی در طول دوره‌های مختلف زندگی مانند قاعدگی، بارداری یا یائسگی می‌توانند تأثیرات قابل توجهی بر سیستم قلبی عروقی داشته باشند. در این دوران‌ها، تغییرات هورمونی می‌توانند موجب بروز تپش‌های قلبی شوند.
مشکلات تیروئید (کم یا زیاد بودن هورمون تیروئید)
تیروئید نقش حیاتی در تنظیم سرعت متابولیسم بدن دارد. مشکلات تیروئید، از جمله کم‌کاری یا پرکاری تیروئید، می‌توانند باعث ایجاد تپش‌های قلبی شوند. این مشکلات باعث تغییرات در سرعت ضربان قلب می‌شوند که ممکن است منجر به تپش‌های ناگهانی قلب شود.
گاهی اوقات، تپش قلب می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات قلبی جدی‌تر باشد. آریتمی‌ها، که به معنی ضربان قلب غیرطبیعی هستند، می‌توانند منجر به ضربان‌های سریع (تاکی‌کاردی)، ضربان‌های آهسته (برادیکاردی) یا ضربان‌هایی نامنظم شوند. این نوع آریتمی‌ها می‌توانند مشکلات جدی‌تری برای سلامت فرد ایجاد کنند و نیاز به درمان‌های پزشکی داشته باشند.
درمان تپش قلب: راهکارهای خانگی و پزشکی برای بهبود وضعیت
درمان تپش قلب به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. در بسیاری از موارد، تغییرات ساده در سبک زندگی می‌تواند مؤثر باشد، اما در موارد خاص، درمان‌های پزشکی نیز ضروری است.
درمان هایی که در خانه میتوانید انجام دهید
برای تپش قلب‌های غیرپزشکی، تکنیک‌هایی مانند نفس عمیق، مانور والسالوا (نگه داشتن نفس و فشار آوردن با احتیاط)، و مانور غواصی (قرار دادن صورت در آب سرد یا حوله سرد روی صورت) مفید هستند. همچنین، مدیتیشن و یوگا به کاهش استرس و آرامش کمک می‌کنند.
تغییر در روند زندگی
کاهش مصرف کافئین، ترک سیگار و الکل، ورزش منظم، خواب کافی (۷-۸ ساعت شبانه) و کاهش استرس می‌توانند در کاهش تپش قلب مؤثر باشند. همچنین اجتناب از داروهای محرک مانند داروهای سرماخوردگی نیز توصیه می‌شود.
درمان‌های پزشکی
اگر تپش قلب ناشی از مشکلات پزشکی باشد، داروهایی مانند بتابلوکرها، بلوک‌کننده‌های کانال کلسیم و داروهای ضد آریتمی ممکن است تجویز شوند. در موارد جدی‌تر، روش‌هایی مانند کاردیوورژن، ابلیشن قلبی، کاشت پیس‌میکر یا دفیبریلاتور کاشتنی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
چه زمانی باید به متخصص قلب و عروق مراجعه کرد؟
اگر تپش‌های قلبی شما نادر و کوتاه‌مدت هستند، معمولاً نیازی به مراجعه به پزشک نیست. اما اگر سابقه بیماری قلبی دارید یا تپش‌های قلبی شما مکرر و شدیدتر می‌شوند، بهتر است با بهترین متخصص قلب و عروق مشورت کنید. در این موارد، ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌های نظارت بر قلب در کلینیک آرام وجود داشته باشد تا علت دقیق تپش‌ها مشخص شود.