هر فردی امکان دارد گاهی اوقات در وجود خود احساس غم یا ناامیدی کند. اما افسردگی یک احساس مزمن پوچی، غم یا ناتوانی در احساس لذت محسوب میشود که احتمال دارد بدون دلیل رخ دهد. این امر با غم و اندوه و سایر احساساتی که فرد احتمالا پس از رویدادهای دشوار زندگی احساس کند، تفاوت دارد. این مقاله به بررسی چیستی این بیماری و علل آن و همچنین انواع و درمان افسردگی و موارد دیگر می پردازد.
افسردگی چه مشکلاتی ایجاد میکند؟
بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی این بیماری عامل اصلی ناتوانی در سراسر جهان محسوب میشود. این بیماری میتواند روابط اجتماعی فرد را تضعیف کند، شغل او را با خطر مواجه کند، حفظ سلامتیاش را بسیار دشوار کند و در موارد شدید منجر به خودکشی شود. این مشکل میتواند بزرگسالان، نوجوانان و کودکان را تحت تاثیر قرار دهد.
افسردگی چیست؟
این مشکل یک اختلال خلقی به حساب میآید که باعث احساس مداوم غم، پوچی و از دست دادن شادی میشود. این عارضه با نوسانات خلقی که افراد به طور منظم به عنوان بخشی از زندگی تجربه میکنند، تفاوت دارد. رویدادهای مهم زندگی، مانند سوگواری یا از دست دادن شغل، میتوانند باعث بروز بیماری مزبور شوند. اما افسردگی با احساسات منفی که فرد احتمال دارد به طور موقت در پاسخ به یک رویداد دشوار زندگی در خود حس کند، متفاوت است.
انواع افسردگی اغلب با وجود تغییر شرایط ادامه مییابد و باعث ایجاد احساساتی میشود که شدید، مزمن و نامتناسب با شرایط فرد است. این یک مشکل دائمی محسوب میشود، نه یک مشکل گذرا. انواع مختلفی از این بیماری وجود دارد، اما شایعترین آنها اختلال افسردگی اساسی است. این بیماری شامل دورههایی میشود که در طی آن علائم حداقل دو هفته طول میکشد.
بیماری ممکن است به مدت چند هفته، ماه یا سال به طول بیانجامد. برای بسیاری از افراد، این یک بیماری مزمن است که بهبود مییابد و سپس مجدد عود میکند.
انواع افسردگی
انواع افسردگی بسیار است. در ادامه این مقاله از دکتردکتر برخی از رایجترین انواع این بیماری را ارائه کردهایم.
افسردگی شدید
فردی که با دپرشن شدید زندگی میکند، یک حالت غمگین دائمی را تجربه میکند. این فرد ممکن است علاقه خود را به فعالیتهایی که قبلا از آنها لذت میبرد، از دست بدهد. درمان افسردگی معمولا شامل دارو درمانی و روان درمانی است.
اختلال افسردگی مداوم
این عارضه که به عنوان دیستیمیا نیز شناخته میشود، علائمی دارد که حداقل 2 سال طول میکشد. فردی که با این اختلال زندگی میکند، ممکن است دورههای اساسی و دائمی این بیماری را تجربه کند.
افسردگی پس از زایمان
پس از زایمان، برخی افراد دوره کوتاهی از غم و اندوه یا احساسات شدید را تجربه میکنند. این مشکل معمولا طی چند روز تا چند هفته از بین میرود. اما این مشکل در برخی از افراد به افسردگی پس از زایمان شدید منجر میشود. هیچ دلیل واحدی برای این نوع بیماری وجود ندارد و میتواند ماهها یا سالها ادامه داشته باشد. هر فردی که پس از زایمان دچار این مشکل به طور مداوم میشود، باید به دنبال مراقبتهای پزشکی باشد.
اختلال افسردگی فصلی
این نوع از دپرشن که قبلا به عنوان اختلال عاطفی فصلی (SAD) شناخته میشد، معمولا در ماههای زمستان و پاییز، زمانی که نور در روز کمتر است، رخ میدهد. این عارضه رواج کمتری دارد و در بقیه ایام سال و در مواجهه با نور زیاد، کاهش مییابد.
به نظر می رسد این وضعیت به ویژه افرادی را که در کشورهایی با زمستانهای طولانی یا شدید زندگی میکنند، بیشتر تحت تاثیر قرار میدهد.
چه چیزی باعث افسردگی میشود؟
جامعه پزشکی هنوز به طور کامل علت افسردگی را کشف نکرده است. علل احتمالی زیادی در این مورد وجود دارد. گاهی اوقات، عوامل مختلفی با هم ترکیب میشوند تا علائم را تحریک کنند. عواملی که احتمالا در این عارضه نقش دارند، عبارتند از:
- ویژگیهای ژنتیکی
- تغییرات در سطوح انتقال دهندههای عصبی مغز
- عوامل محیطی از جمله در معرض تروما قرار گرفتن یا احساس عدم حمایت از سوی اجتماع
- عوامل روانی و اجتماعی
- شرایط روحی نامناسب مانند اختلال دوقطبی
علائم افسردگی
علائم افسردگی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خلق و خوی افسرده
- کاهش علاقه یا لذت به فعالیتهایی که شخص قبلا از آنها لذت میبرد
- از دست دادن میل جنسی
- تغییرات در اشتها
- کاهش یا افزایش وزن ناخواسته
- زیاد یا کم خوابیدن
- بیقراری، اضطراب شدید و حرکات غیرارادی
- کندی حرکت و گفتار
- خستگی یا از دست دادن انرژی
- احساس بیارزشی یا گناه
- ناتوانی در فکر کردن، تمرکز داشتن یا تصمیم گرفتن
- فکر کردن مکرر به مرگ یا خودکشی یا تلاش برای این کار
تاثیر جنسیت در افسردگی
جنسیت یک مورد مهم علت افسردگی میتواند باشد. زنان تقریبا دو برابر بیشتر از مردان دچار این حالت میشوند. محققان علت این امر را نمیدانند. با این حال، یک مطالعه در سال 2021 نشان داد که این تفاوت ممکن است به دلیل نابرابری در ارائه گزارشها باشد. محققان دریافتند که زنان بیشتر از مردان احتمال دارد علائم بیماری را گزارش کنند و به دنبال درمان افسردگی باشند.
از سوی دیگر مردان مبتلا به این عارضه بیشتر از زنان به نوشیدن الکل افراطی، نشان دادن عصبانیت و ریسک پذیری در نتیجه این اختلال تمایل دارند.
علائم بیماری مذکور در مردان نیز به شرح زیر است:
- اجتناب از موقعیت های خانوادگی و اجتماعی
- بدون وقفه کار کردن
- مشکل در در اجرای مسئولیت های کاری و خانوادگی
- ارائه رفتار زشت یا غیر قابل کنترل در روابط
درمان
افسردگی قابل درمان است، اگرچه درمان ممکن است بستگی به نوع دقیق بیماری داشته باشد که فرد به آن دچار است. با این حال، حدود 30.9٪ از مردم به درمان پاسخ مناسب نمیدهند. مدیریت علائم سه جزء دارد:
- پشتیبانی
- روان درمانی
- درمان دارویی
دارو
داروهای ضد افسردگی زیر میتوانند به درمان نوع متوسط تا شدید آن کمک کنند:
- مهارکنندههای بازجذب سروتونین (SSRIs)
- داروی سروتونین و نوراپی نفرین (SNRIs)
- داروهای غیر معمول
- داروهای سه حلقهای
- مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز (MAOIs)
درمانهای طبیعی
در برخی موارد بیماران تمایل دارند از داروهای گیاهی برای درمان بیماری خود بهره بگیرند. در زیر برخی از گیاهانی که مردم برای درمان این عارضه استفاده میکنند آورده شده است:
- جینسینگ: پزشکان داروهای سنتی ممکن است از آن برای بهبود وضوح ذهنی و کاهش استرس استفاده کنند.
- بابونه: حاوی فلاونوئیدهایی است که میتواند اثر مثبتی در بهبود این بیماری داشته باشد.
- اسطوخودوس: این دارو احتمالا به کاهش اضطراب و بی خوابی کمک کند.
قبل از استفاده از هر نوع داروی گیاهی یا مکمل برای درمان عارضه، لازم است با پزشک صحبت کنید، زیرا احتمالا دارد برخی از داروهای گیاهی باعث بدتر شدن علائم شوند یا با برخی داروها تداخل داشته باشند.
رژیم غذایی
برخی تحقیقات نشان میدهد که مصرف زیاد غذاهای شیرین یا فرآوری شده میتواند منجر به مشکلات مختلف سلامت جسمی و روانی ضعیف شود. نتایج یک مطالعه نشان میدهد که رژیم حاوی بسیاری از این نوع غذاها میتواند بر سلامت روان بزرگسالان جوان تأثیر بگذارد. این مطالعه همچنین نشان داد که مصرف بیشتر غذاهای زیر به کاهش علائم افسردگی کمک میکند:
- میوه
- سبزیجات
- ماهی
- روغن زیتون
روان درمانی
روان درمانی یا گفتار درمانی برای افسردگی شامل CBT، روان درمانی بین فردی و درمان حل مسئله است.
برخی افراد به ترکیبی از روان درمانی و داروها بهتر پاسخ میدهند. CBT و روان درمانی بین فردی دو نوع اصلی منبع معتبر روان درمانی برای بیماری هستند. یک فرد ممکن است CBT را در جلسات فردی با یک درمانگر، به صورت گروهی، تلفنی یا آنلاین انجام دهد.
هدف از این نوع درمان این است که موارد زیر درباره افراد شناسایی شود:
- مشکلات عاطفی تاثیرگذار بر روابط و ارتباطات
- چگونگی تاثیر این مشکلات بر روحیه افراد
- چگونگی بهبود روابط و مدیریت احساسات
ورزش
ورزش هوازی سطح اندورفین را افزایش میدهد و انتقالدهندههای عصبی را تحریک میکند. این روش به خصوص اگر با درمانهای استاندارد مانند داروهای ضد افسردگی و روان درمانی ترکیب شود، بیشترین مزیت را دارد.
افسردگی یک بیماری بسیار شایع در میان جوامع بشری است که میتواند خطرات زیادی به دنبال داشته باشد. بنابراین تشخیص زودهنگام و تلاش برای درمان به موقع آن بسیار ضروری و حیاتی به نظر میرسد.