زگیل تناسلی یکی از بیماری‌های شایع مقاربتی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. ویروس HPV عمدتاً از طریق تماس مستقیم پوست با پوست، به‌ویژه در نواحی تناسلی، منتقل می‌شود. این ویروس می‌تواند در برخی شرایط، در محیط‌های آلوده نیز باقی بماند. اگر دستگاه لیزر یا سری آن به‌درستی ضدعفونی نشده باشد و پیش از شما فردی مبتلا به زگیل تناسلی از آن استفاده کرده باشد، خطر انتقال بیماری وجود دارد.
برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس، علاوه بر رعایت نکات بهداشتی در محیط‌های درمانی، تزریق واکسن گارداسیل نیز توصیه می‌شود. این واکسن می‌تواند از ابتلا به انواع پرخطر ویروس HPV که عامل زگیل تناسلی و برخی سرطان‌ها هستند، جلوگیری کند.
زگیل تناسلی چیست و چگونه منتقل می‌شود؟
زگیل تناسلی یک عفونت شایع پوستی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. این ویروس بیش از ۱۰۰ نوع مختلف دارد که برخی از آنها می‌توانند نواحی تناسلی را تحت تأثیر قرار دهند و باعث ایجاد زگیل‌های کوچک، نرم و برجسته شوند. زگیل تناسلی معمولاً بی‌درد است، اما در برخی موارد می‌تواند با خارش، سوزش یا ناراحتی همراه باشد.
راه‌های انتقال زگیل تناسلی:
تماس مستقیم پوست با پوست در ناحیه تناسلی:
این ویروس عمدتاً از طریق رابطه جنسی محافظت‌نشده منتقل می‌شود. تماس مستقیم بین پوست‌های آلوده به ویروس، حتی بدون وجود زگیل‌های قابل مشاهده، می‌تواند عامل انتقال باشد. استفاده از کاندوم می‌تواند تا حدی از انتقال جلوگیری کند، اما حفاظت کامل ایجاد نمی‌کند زیرا ممکن است زگیل‌ها در نواحی خارج از پوشش کاندوم وجود داشته باشند.
استفاده از وسایل شخصی مشترک:
اگر فردی از حوله، لباس زیر یا وسایلی استفاده کند که پیش‌تر توسط فرد مبتلا به ویروس HPV استفاده شده باشد، احتمال انتقال ویروس وجود دارد. هرچند این نوع انتقال کمتر رایج است، اما همچنان ممکن است در شرایط خاص رخ دهد.
تماس غیرمستقیم با ابزار آلوده در محیط‌های درمانی یا زیبایی:
در صورتی که ابزارهایی مانند دستگاه‌های لیزر، تیغ اصلاح، یا تجهیزات زیبایی به‌درستی ضدعفونی نشده باشند، ویروس HPV ممکن است از فردی به فرد دیگر منتقل شود. این خطر به‌ویژه در محیط‌هایی که پروتکل‌های بهداشتی به درستی رعایت نمی‌شوند، افزایش می‌یابد.
اقدامات بهداشتی برای پیشگیری از انتقال زگیل تناسلی در کلینیک‌ها
برای پیشگیری از انتقال زگیل تناسلی و سایر عفونت‌ها در کلینیک‌های لیزر درمانی، رعایت اصول بهداشتی بسیار مهم است. در کلینیک‌های معتبر مانند کلینیک دکتر علایی در زعفرانیه، اقدامات زیر برای جلوگیری از انتقال ویروس توصیه می‌شود:
استفاده از تجهیزات یکبار مصرف: تمامی ابزار و وسایلی که مستقیماً با پوست بیمار در تماس هستند باید یکبار مصرف باشند تا از انتقال ویروس جلوگیری شود.
ضدعفونی دستگاه‌های لیزر پس از هر استفاده: دستگاه‌های لیزر باید پس از هر جلسه درمانی به دقت ضدعفونی شوند تا هیچ‌گونه ویروس یا عفونتی از یک بیمار به بیمار دیگر منتقل نشود.
آموزش پرسنل: کارکنان کلینیک باید به طور منظم آموزش‌های لازم را درباره روش‌های پیشگیری از انتقال عفونت و زگیل تناسلی دریافت کنند. این شامل استفاده صحیح از تجهیزات حفاظت فردی، رعایت بهداشت دست‌ها و آگاهی از علائم انتقال بیماری‌ها است.
آیا تزریق واکسن گارداسیل بعد از ابتلا تاثیری دارد؟
اگر فردی به عفونت HPV مبتلا شده باشد، همچنان می‌تواند واکسن گارداسیل را دریافت کند و از برخی اثرات مثبت آن بهره‌مند شود. اما تأثیر واکسن برای افرادی که قبلاً به این ویروس مبتلا شده‌اند، ممکن است متفاوت از افرادی باشد که به ویروس مبتلا نشده‌اند. در صورتی که فردی بعد از ابتلا به HPV بخواهد واکسن دریافت کند، ضروری است که قبل از تزریق با پزشک مشورت کند تا نظر او را در این زمینه جویا شود.
در صورتی که پزشک تزریق واکسن را توصیه کند، معمولاً لازم است که تمام سه دوز واکسن به فاصله ۶ ماه از یکدیگر تزریق شوند تا تأثیر کافی داشته باشند. اگر فردی زیر ۲۶ سال سن داشته باشد، واکسن می‌تواند هنوز اثرات مثبتی برای پیشگیری از عفونت‌های جدید و جلوگیری از بروز سرطان‌های مرتبط با HPV داشته باشد.
زمان تزریق واکسن گارداسیل
بهترین زمان برای دریافت واکسن گارداسیل در سنین ۹ تا ۱۲ سالگی است، اما تا سن ۴۵ سالگی هم می‌توان آن را تزریق کرد. افرادی که قبل از سن ۴۵ سالگی تجربه رابطه جنسی محافظت نشده داشته‌اند، ممکن است قادر به دریافت این واکسن نباشند و اثرگذاری آن برای آنها کاهش یابد. پزشکان توصیه می‌کنند که واکسن گارداسیل تا پیش از سن ۲۶ سالگی دریافت شود تا اثرگذاری بیشتری داشته باشد. دلیل محدودیت سنی برای بزرگسالان، احتمال ابتلا به انواع مختلف ویروس HPV از طریق رابطه جنسی است که باعث کاهش تأثیر واکسن می‌شود.
زمان تزریق دوز دوم واکسن گارداسیل
دوز دوم واکسن گارداسیل باید حدود دو ماه پس از دوز اول تزریق شود تا اثرگذاری مطلوبی داشته باشد. این دوز برای تمامی سنین ضروری است. علاوه بر این، در افراد ۱۵ تا ۴۵ ساله، دوز سوم نیز ۶ ماه پس از دوز اول باید تزریق شود. البته فواصل تزریق ممکن است بر اساس نظر پزشک تغییر کند.
درمان زگیل تناسلی در زعفرانیه
درمان زگیل تناسلی بسته به شدت و محل بروز زگیل‌ها و وضعیت سلامتی بیمار متفاوت است. روش‌های درمانی به طور کلی به دو دسته دارویی و جراحی تقسیم می‌شوند.
داروهای تجویزی درمان زگیل تناسلی :
پودوفیلین: این داروی شیمیایی توسط پزشک به نواحی مبتلا به زگیل تناسلی اعمال می‌شود و می‌تواند به کاهش اندازه زگیل‌ها کمک کند.
ایمیکیمود (آلدارا، زایکلارا): کرم‌های موضعی که سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه با ویروس HPV تحریک می‌کنند.
پودوفیلوکس (کندیلوکس): این دارو نیز یک درمان موضعی است که به‌طور مستقیم بر زگیل‌ها اعمال می‌شود.
اسید تری کلرواستیک: ماده شیمیایی که توسط پزشک برای سوزاندن زگیل‌ها و کاهش اندازه آنها استفاده می‌شود.
این داروها باید فقط تحت نظر پزشک و با نسخه مصرف شوند.
روش های دیگر درمان زگیل تناسلی:
در موارد خاص و زمانی که داروهای موضعی مؤثر نباشند، مداخلات جراحی ممکن است ضروری باشد. این روش‌ها شامل:
کرایوتراپی (سرما درمانی): در این روش از نیتروژن مایع برای یخ‌زدن و نابودی بافت‌های غیرطبیعی استفاده می‌شود. این ویروس به سرما حساس است و در دمای پایین نیتروژن مایع (۱۹۶ درجه سانتی‌گراد) از بین می‌رود.
الکتروکوتر: در این روش، جریان برق برای سوزاندن و از بین بردن نواحی مبتلا به زگیل تناسلی استفاده می‌شود.
لیزر درمانی: از پرتو نور برای حذف بافت‌های غیرطبیعی استفاده می‌شود. با وجود اینکه ویروس HPV به گرما مقاوم است، باید توجه داشت که در حین لیزر درمانی، ممکن است بخارات لیزر یا کوتر حاوی ذرات ویروسی باشد. به همین دلیل، اتاق درمان باید مجهز به مکنده قوی دود باشد تا از انتشار ویروس جلوگیری شود.
تزریق اینترفرون: این روش به دلیل هزینه بالا و خطرات عوارض جانبی جدی، به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در برخی موارد خاص ممکن است مؤثر باشد.