زردی نوزاد یکی از رایجترین مشکلات در دوره نوزادی است که به توجه ویژهای از سوی والدین نیاز دارد. این مشکل، میتواند به دلایل مختلفی در چند روز اول تولد بروز کند و اگرچه غالبا بهطور طبیعی یا با مراقبتهای جزئی بهبود مییابد، اما در برخی موارد نیز به پیگیری پزشکی نیاز دارد و در صورت عدم توجه، میتواند آسیبهای جدی به کودک وارد کند. تشخیص و درمان این مشکل، بهویژه برای خانوادههای جوان و والدینی که برای اولین بار پدر و مادر میشوند، بیشتر احساس میشود. به همین دلیل در این مقاله، به بررسی علت زردی نوزادان، دوره بهبودی و درمانهای خانگی آن میپردازیم.
زردی نوزاد
زردی نوزاد چقدر طول می کشد؟
زردی نوزاد که به آن یرقان نیز میگویند، به دلیل افزایش مادهای به نام بیلیروبین در خون اتفاق میافتد و معمولا در روزهای اول زندگی نوزاد ظاهر میشود. مدت زمان زردی نوزاد میتواند متغیر باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد. مهمترین عاملی که مدت زمان زردی را تعیین میکند، علت بروز آن است. به طور کلی زردیهای فیزیولوژیک که رایجترین نوع یرقان هستند، ۲ تا ۳ روز بعد از تولد آغاز میشوند و معمولا در یک تا دو هفته اول زندگی به حداکثر میرسند و سپس به تدریج بهبود مییابد و پس از دو ماه به طور کامل برطرف میشوند.
همچنین تغذیه با شیر مادر نیز از عواملی است که میتواند شانس بروز این مشکل را افزایش دهد؛ در چنین مواردی، توجه به اینکه برای رفع زردی نوزاد مادر چه بخورد اهمیت بیشتری پیدا میکند. این نوع زردی معمولا در هفته اول ظاهر میشود و ممکن است تا دو هفته نیز ادامه یابد. به طور کلی، اگر زردی نوزاد شما شدید باشد یا بیش از دو هفته ادامه پیدا کند، باید با پزشک مشورت کنید.
زردی نوزاد چقدر طول می کشد
چرا نوزاد من دچار زردی میشود؟
همانطور که گفتیم، زردی نوزاد به دلیل افزیش بیش از حد بیلیروبین در خون اتفاق میافتد. بیلیروبین یک ماده زرد رنگ است که وقتی بدن سلولهای قرمز خون را تجزیه میکند، تولید میشود؛ این ماده به طور طبیعی از بدن دفع میشود؛ اما در بدن نوزادان، ممکن است به دلیل عدم رشد کافی برخی اندامها، این عمل به درستی انجام نشود. به طور کلی، عوامل زیر میتوانند باعث افزایش سطح بیلیروبین در نوزادان شوند:
۱- زردی فیزیولوژیک:
این نوع زردی طبیعی است و در بسیاری از نوزادان سالم در روزهای اول زندگی رخ میدهد. کبد نوزاد ممکن است در هفتههای اول زندگی بهطور کامل رشد نکرده باشد و نتواند بیلیروبین را به طور صحیح پردازش کند.
۲- زردی ناشی از تغذیه:
نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میکنند ممکن است دچار زردی شوند؛ بهویژه اگر شیر مادر کافی نباشد یا نوزاد بهطور مناسب تغذیه نشود. زردی ناشی از شیر مادر معمولا در هفته اول تا دوم بروز میکند و میتواند تا دو هفته یا بیشتر ادامه یابد.
۳- زردی ناشی از عدم تطابق گروه خونی:
اگر گروه خونی مادر و نوزاد مختلف باشد (مثلا مادر گروه خونی O و نوزاد گروه A یا B)، ممکن است نوزاد دچار زردی شود. این حالت میتواند به دلیل تخریب سریعتر سلولهای قرمز خون نوزاد و افزایش بیلیروبین باشد.
درمان های خانگی برای زردی نوزاد
درمان زردی نوزاد معمولا تحت نظر پزشک انجام میشود، اما برخی روشهای خانگی میتواند به بهبود سریعتر وضعیت نوزاد کمک کند. بعضی از این روشها عبارتند از:
- تغذیه مداوم: اگر نوزاد شما از شیر مادر تغذیه میکند، باید بهطور مرتب تغذیه شود. تغذیه مکرر به تحریک حرکات روده و دفع بیلیروبین کمک میکند. همچنین در نوزادانی که از شیرخشک استفاده میکنند نیز باید مطمئن شوید که کودک به اندازه لازم تغذیه میشود.
- نور طبیعی: قرار دادن نوزاد در نور طبیعی روز (در نور غیر مستقیم خورشید) میتواند به کاهش سطح بیلیروبین کمک کند. به یاد داشته باشید که نوزاد را بیش ۱۵ تا ۳۰ دقیقه در روز نور طبیعی قرار دهید، اما از نور مستقیم خورشید دوری کنید.
- مراقبت از پوست و دما: نوزاد را بهخوبی پوشانده و از دمای مناسب اتاق مطمئن شوید. دمای اتاق باید متعادل باشد تا نوزاد احساس راحتی کند.
- فضای آرام: نوزادان باید به اندازه کافی استراحت کنند. نوزاد را در محیطی آرام و کم سر و صدا بخوابانید.
- دستگاه فتوتراپی: استفاده از دستگاههای خانگی تابش نور آبی که برای درمان زردی نوزاد طراحی شدهاند، میتواند به رفع سریعتر این مشکل کمک کند.
درمان های خانگی برای زردی نوزاد
تاثیر تغذیه مادر برای درمان زردی نوزاد
تغذیه مناسب و کافی مادر میتواند تاثیر قابل توجهی بر درمان زردی نوزاد داشته باشد. اما برای رفع زردی نوزاد مادر چه بخورد؟ در اینجا به چند نکته در مورد چگونگی تاثیر تغذیه مادر بر زردی نوزاد اشاره میکنم:
۱- کیفیت شیر مادر
تغذیه مناسب مادر (با مصرف متنوع و متعادل مواد غذایی شامل میوهها، سبزیجات، پروتئینها و چربیهای سالم) میتواند کیفیت شیر مادر را افزایش دهد و مواد مغذی لازم برای نوزاد را تامین کند. این موضوع به نوزاد کمک میکند تا بیشتر از شیر استفاده کند و سریعتر درمان شود.
۲- مصرف آب کافی
مادران باید به مصرف آب کافی در طول روز اهمیت بدهند؛ زیرا کمبود آب ممکن است بر تولید شیر تاثیر بگذارد. آب مافی نهتنها حجم شیر را افزایش میدهد، بلکه به حفظ تعادل مایعات و مواد مغذی بدن نوزاد کمک میکند.
۳- اسیدهای چرب امگا-۳:
وجود این اسیدهای چرب در رژیم غذایی مادر میتواند به سلامت عمومی و سوختوساز نوزاد کمک کند. این مواد مغذی میتوانند خواص ضدالتهابی داشته باشند و به بهبود وضعیت نوزاد کمک نمایند.
۴- استفاده از مکملها (در صورت لزوم):
در برخی موارد، ممکن است مادران به استفاده از مکملها نیاز داشته باشند، بهویژه اگر رژیم غذایی آنان کمبود مواد مغذی داشته باشد. این موضوع میتواند بر کیفیت شیر و در نتیجه بر وضعیت نوزاد تاثیرگذار باشد.
۵- غذاهای غنی از ویتامین C
مصرف میوهها و سبزیجاتی مانند پرتقال، کیوی، و فلفل دلمهای به دلیل وجود ویتامین C میتواند به بهبود وضعیت نوزاد کمک کند.
۶- مواد غذایی سرشار از آنتیاکسیدانها
خوراکیهایی مثل توتفرنگی، زردآلو، و هویج میتوانند مواد مغذی و سالم شیر مادر را به طرز چشمگیری افزایش دهند و در درمان سریعتر یرقان مفید باشند.
۷- توجه به حساسیتها
در برخی موارد، اگر مادر غذایی را مصرف کند که نوزاد نسبت به آن حساسیت دارد، ممکن است زردی افزایش یابد. در این صورت، مشورت با پزشک برای شناسایی و حذف این مواد غذایی ضروری است.
تست زردی نوزاد در منزل با هومکا
زردی نوزاد یک وضعیت تقریبا شایع در نوزادان است که به دلیل تجمع بیلیروبین در خون ایجاد میشود و میتواند منجر به زرد شدن پوست و چشمها گردد. در برخی موارد، زردی میتواند ناشی از اختلالات پزشکی پیچیدهتری باشد و نیاز به مراقبت ویژه پیدا کند. در چنین مواردی که علائم زردی آشکار میشود، لازم است برای اطلاع از سطح بیلیروبین، آزمایش خون انجام گیرد. خوشبختانه میتوانید با خدمات آزمایش در منزل هومکا، این آزمایش را در خانه خود انجام دهید و نگران خارج کردن نوزاد از منزل نباشید. هومکا با ارسال تکنسینهای متخصص به خانه شما، تستهای لازم را انجام داده و نتایج را به صورت آنلاین و سریع به شما اعلام میکند. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.