سلامت دهان و دندان از مهم‌ترین ارکان سلامت عمومی بدن است. بسیاری از بیماری‌های قلبی، تنفسی و حتی گوارشی، ریشه در بهداشت ضعیف دهان دارند. یکی از چالش‌های همیشگی بیماران و حتی دندانپزشکان، ارتباط بین جرم گیری‌های دوره‌ای و مسواک زدن صحیح است. این سؤال پرتکرار که «آیا اگر خوب مسواک بزنم، دیگر نیازی به جرم گیری نیست؟» ذهن خیلی‌ها را درگیر کرده است. در این مقاله با نگاهی علمی و دقیق، به بررسی این پرسش خواهیم پرداخت و می‌فهمیم آیا یک مسواک خوب مانند مسواک 2080 می‌تواند جایگزین جلسات مکرر جرم گیری شود یا خیر؟
پلاک و جرم دندانی چیست؟ چرا ایجاد می‌شوند؟
برای درک بهتر موضوع، ابتدا باید تفاوت بین پلاک و جرم دندانی را بشناسیم. پلاک دندانی لایه‌ای نازک، چسبنده و بی‌رنگ از باکتری‌ها و مواد غذایی است که به سرعت، حتی در عرض چند ساعت پس از خوردن غذا، روی دندان‌ها تشکیل می‌شود. اگر این پلاک به خوبی پاک نشود، با املاح موجود در بزاق واکنش می‌دهد و در طی چند روز تا چند هفته، به جرم دندانی (Tartar) تبدیل می‌شود. جرم، سفت و زرد یا قهوه‌ای رنگ است و به دندان می‌چسبد.
جرم برخلاف پلاک، با مسواک پاک نمی‌شود. فقط ابزارهای تخصصی دندان‌پزشکی می‌توانند آن را از بین ببرند. بنابراین هرچه زودتر پلاک‌های تازه تشکیل‌شده را با مسواک مناسب حذف کنیم، احتمال تشکیل جرم کاهش پیدا می‌کند. اگر این چرخه به طور مرتب تکرار شود، در نهایت نیاز فرد به جرم‌گیری‌های مکرر کاهش خواهد یافت.
جرم‌گیری؛ درمان یا پیشگیری؟
بسیاری از مردم تصور می‌کنند جرم‌گیری یک روش مراقبتی یا پیشگیرانه است، اما حقیقت این است که جرم‌گیری درمان است، نه پیشگیری. یعنی زمانی به آن نیاز دارید که با مسواک زدن درست، جلوی تشکیل جرم گرفته نشده باشد. در واقع جرم‌گیری به حذف جرم‌هایی کمک می‌کند که به دلیل ضعف در بهداشت روزانه، به سطح دندان‌ها چسبیده‌اند.
به گفته‌ی دندانپزشکان و متخصصان بیماری‌های دهان و لثه: “جرم‌گیری مداوم اگرچه مفید است، اما نمی‌تواند جایگزین بهداشت روزانه باشد. در واقع اگر شما دچار تجمع پلاک و جرم شوید، یعنی مراقبت روزانه‌تان کافی نبوده است.” این سخن تأکیدی دوباره بر این نکته است که رعایت اصولی بهداشت دهان با ابزار مناسب، مهم‌ترین عامل در پیشگیری از جرم‌گیری‌های تکراری است.
چرا باید از جرم‌گیری‌های زیاد دوری کرد؟
در حالی که جرم‌گیری به خودی خود مضر نیست، اما تکرار بیش‌ازحد آن می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. برای مثال حساس شدن دندان‌ها به سرما و گرما، آسیب به مینای دندان در صورت جرم‌گیری نادرست و تحریک و تحلیل لثه‌ها از جمله عوارضی هستند که ممکن است در اثر جرم‌گیری‌های مکرر ایجاد شوند. بنابراین نباید این روش درمانی را بی‌رویه انجام داد.
اگر بتوان با رعایت اصول صحیح بهداشت دهان و استفاده از مسواک مناسب، از تشکیل جرم جلوگیری کرد، می‌توان از بسیاری از این عوارض پیشگیری نمود. در چنین شرایطی، جرم‌گیری تنها در مواقع ضروری و با فاصله زمانی مناسب انجام خواهد شد و دیگر به یک عادت منظم و ناخواسته تبدیل نمی‌شود.
نقش مسواک در پیشگیری از جرم دندانی چیست؟
مسواک زدن اصولی، اولین و مؤثرترین راه برای حذف پلاک‌هاست. اما همه‌ی مسواک‌ها به یک اندازه مؤثر نیستند. یک مسواک با طراحی غیراستاندارد ممکن است حتی باعث تجمع بیشتر پلاک در لابه‌لای دندان‌ها شود. بنابراین، انتخاب مسواکی که طراحی علمی و تکنولوژی مناسبی داشته باشد، بسیار حیاتی است.
در این میان، برندهایی مثل 2080 با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های پیشرفته در طراحی برس، جایگاه ویژه‌ای در دندان‌پزشکی مدرن پیدا کرده‌اند. این مسواک‌ها با الیاف نازک و طراحی ارگونومیک خود قادرند حتی در نواحی دور از دسترس نیز پلاک‌ها را پاک کنند و به طور مؤثر از ایجاد جرم جلوگیری نمایند.
نقش سبک زندگی و تغذیه در کنار مسواک زدن چیست؟
بهداشت دهان فقط به مسواک زدن محدود نمی‌شود. مصرف زیاد قند و شیرینی، کم‌آبی بدن، و عدم استفاده از نخ دندان می‌توانند تأثیر منفی زیادی بر سلامت دهان داشته باشند. برای مثال، فردی که هر روز با بهترین مسواک دنیا دندان‌های خود را می‌زند، اما رژیم غذایی پرقند دارد، باز هم در معرض تشکیل جرم خواهد بود.
برای کاهش جرم دندانی باید سبک زندگی سالم‌تری را در پیش گرفت. نوشیدن آب فراوان، استفاده از دهان‌شویه‌های ضدباکتری، تعویض مسواک هر ۳ ماه، و استفاده از نخ دندان یا واترجت از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند تأثیر شگفت‌انگیزی در سلامت دهان داشته باشند.
هزینه‌های درمان‌های دندان‌پزشکی امروزه بالا رفته است. جرم‌گیری، کامپوزیت، ایمپلنت و درمان‌های لثه‌ای جزو پرهزینه‌ترین خدمات درمانی‌اند. حال اگر با روزانه ۵ دقیقه وقت گذاشتن و مسواک زدن بتوانید جلوی همه این هزینه‌ها را بگیرید، چرا از آن استفاده نکنید؟
انتخاب یک مسواک با کیفیت نه تنها به سلامت دهان شما کمک می‌کند، بلکه از نظر اقتصادی نیز بسیار به‌صرفه است. شما با پرداخت هزینه‌ای اندک برای خرید یک مسواک خوب، از پرداخت هزینه‌های میلیونی برای درمان‌های دندان‌پزشکی در آینده جلوگیری می‌کنید.
مسواک مناسب می‌تواند جایگزین جرم گیری شود؟
از نظر علمی و تخصصی، همانطور که در بالا گفته شد، پاسخ این سؤال این است: خیر، مسواک نمی‌تواند جایگزین ۱۰۰٪ جرم‌گیری شود. اما می‌تواند نیاز به آن را به شدت کاهش دهد. در واقع افرادی که به طور منظم از مسواک‌هایی با کیفیت بالا استفاده می‌کنند، به‌طور متوسط هر ۱۸ تا ۲۴ ماه نیاز به جرم‌گیری پیدا می‌کنند.
در حالی‌که در حالت عادی این زمان به ۶ تا ۱۲ ماه کاهش می‌یابد. این نشان می‌دهد که انتخاب درست مسواک و استمرار در استفاده‌ی صحیح از آن، تأثیر قابل توجهی بر کاهش دفعات نیاز به مراجعه به دندان‌پزشک برای جرم‌گیری خواهد داشت.
مسواک 2080 یک انتخاب مناسب برای پیشگیری از جرم
الیاف بسیار نازک مسواک 2080 می‌توانند به عمق فضاهای بین دندانی نفوذ کرده و پلاک‌هایی را که با چشم دیده نمی‌شوند، پاک کنند. زاویه‌ی مناسب سر مسواک 2080 کمک می‌کند تا دسترسی به نواحی پشتی دهان ساده‌تر و کارآمدتر باشد، جایی که اغلب پلاک‌ها پنهان می‌مانند. همچنین وجود مدل‌های تخصصی مانند مسواک مخصوص کامپوزیت یا مسواک مخصوص ارتودنسی برای نیازهای مختلف دندانی، برند 2080 را به گزینه‌ای مناسب برای انواع کاربران تبدیل کرده است تا از تشکیل جرم پیشگیری کنند.
انواع مدل مسواک 2080 مانند ، مسواک اولترا وایت 2080، مسواک وایتنینگ 2080، مسواک کلاسیک 2080، مسواک کلین اکشن، مسواک تری دی وایت 2080، مسواک پرو و پرومکس، مسواک مجیک، مسواک کامپلیت و کامپلیت کر و مسواک کراس اکشن، مسواک سنستیو 2080، مسواک سوپرسنستیو 2080 و مسواک ارتوسنس، مسواک ویکتوری و مسواک کیدو و همچنین انواع خمیر دندان مانند خمیر دندان زیرو، خمیر دندان مکس فرش، خمیر دندان مکس وایت، خمیر دندان کیدو، خمیر دندان شاینینگ وایت و خمیر دندان ترمیم کننده 2080 مورد تایید انجمن دندانپزشکان ایران هستند.
جمع‌بندی
اگر از مسواک‌های تخصصی مانند 2080 استفاده کنید، اگر روش درست مسواک زدن را بدانید، و در کنار آن از نخ دندان و دهان‌شویه هم استفاده کنید و رژیم غذایی سالم داشته باشید، آنگاه می‌توانید به‌طور قابل‌توجهی از نیاز به جرم‌گیری‌های مکرر بکاهید. در غیر این صورت، هیچ مسواکی حتی 2080 نمی‌تواند به تنهایی جای جرم‌گیری را بگیرد. مراقبت ترکیبی، کلید سلامت پایدار دهان و دندان است. پس از همین امروز با انتخاب مسواک مناسب و خمیر دندان اصل، قدمی بلند در جهت کاهش مراجعات دندان‌پزشکی و حفظ سلامت لبخندتان بردارید.